Ý kiến bởi Elizabeth Warren and Carroll Fife, ngày 6 tháng 8 năm 2020
Elizabeth Warren là một thành viên của đảng Dân chủ và Thượng nghị sĩ đại diện bang Massachusetts. Carroll Fife là giám đốc văn phòng Oakland của nhóm the Alliance of Californians for Community Empowerment.
Translated from Washington Post article Families see a looming catastrophe. Private equity firms see dollar signs.
Cả nước đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nhà ở ngày càng trầm trọng. Quá nhiều người dân không có nhà cửa ổn định trước khi đại dịch ập đến. Covid-19 đã và đang làm cho vấn đề này trở nên tồi tệ hơn. Trong lúc đang phải đối mặt với sự thiếu hụt nhà ở với giá cả hợp lý, người thuê nhà hiện tại (với nhiều người chi hơn phân nửa thu nhập của mình cho việc thuê nhà) không được hưởng chính sách liên bang trong việc hỗ trợ thanh toán tiền nhà hay bảo vệ quyền lợi của mình khi bị trục xuất. Chủ sở hữu nhà thì chỉ còn dưới 1 tháng để được bảo vệ trước việc bị tịch biên nhà. Có hơn 30 triệu người đang nhận bảo hiểm thất nghiệp vừa bị cắt trợ cấp $600/tuần, điều này làm gia tăng nguy cơ cho một làn sóng vỡ nợ và cùng với viễn cảnh suy thoái kép (suy thoái nối tiếp suy thoái sau khi có phục hồi ngắn hạn).
Trong khi thảm họa đang chờ chực nhiều gia đình, các quỹ đầu tư vốn tư nhân chỉ nhìn thấy đồng tiền.
Tờ Wall Street Journal gần đây cho thấy các nhà đầu tư đang “chuẩn bị cho cái mà họ tin rằng là cơ hội có một trong đời để thâu tóm bất động sản xấu (do áp lực nợ) với giá hời”. Tuy nhiên, việc trục lợi này không hề “có một trong đời” và cũng không khác gì với chiến thuật của các quỹ đầu tư vốn tư nhân trong cuộc suy thoái tài chính năm 2008. Chúng ta đều biết chuyện gì đã xảy ra lúc đó: Trong khi những chủ nhà, là đối tượng của các khoản vay nợ thế chấp nhà cắt cổ, bị tịch biên nhà cửa, thì các quỹ đầu tư vốn tư nhân đã chớp thời cơ thâu tóm những tài sản đó với giá hời. Các cộng đồng da màu là nơi đã phải gánh chịu tổn thất đến nhanh và nặng nề nhất. Chỉ vài năm sau khi tỷ lệ sở hữu nhà của người Da Đen đạt đỉnh điểm, các làn sóng tịch biên tài sản đã quét sạch gần như tất cả tăng trưởng này từ năm 1968 khi Sắc Luật Công Bằng Gia Cư (Fair Housing Act) xóa bỏ “redlining” (hành vi từ chối cung cấp dịch vụ tài chính, bao gồm vay vốn, dựa trên chủng tộc).
Sau cuộc khủng hoảng 2008, những doanh nghiệp thâu tóm được nhà cửa với giá hời đã chuyển đổi chúng thành nhà cho thuê, và biến chúng thành những khu ổ chuột qua việc nâng tiền thuê nhà, bỏ bê yêu cầu bảo trì cũng như những quan ngại về an toàn và sức khỏe. Những doanh nghiệp này còn luôn trực chờ áp dụng nhiều loại tiền phạt, lệ phí, và thông báo trục xuất. Nhiều ngôi nhà khác thuộc sở hữu của các doanh nghiệp cũng bị bỏ trống vì mục đích đầu cơ.
Chúng ta không thể đứng yên nhìn lịch sử lặp lại. Nếu chúng ta thất bại trong việc ngăn chặn thêm một cuộc vơ vét bất động sản của các quỹ đầu tư vốn tư nhân, chúng ta có nguy cơ phải đối mặt với biến động lớn trong thị trường nhà cửa; điều này có thể gây nhiều thiệt hại cho người Mỹ có thu nhập thấp, đặc biệt là những gia đình gốc Phi và Mỹ Latin vẫn còn đang hồi phục sau khi mất nhà một thập kỷ trước. Trong bối cảnh nhiều chính sách liên bang kéo dài hàng thập kỷ đã cản trở tỷ lệ sở hữu nhà của người Da Đen, việc những nhà lập pháp từ chối chủ động giải quyết vấn đề này sẽ là thiếu sót không thể bào chữa được, và để mặc phố Wall toàn quyền lợi dụng khủng hoảng quốc gia cho một cuộc chuyển nhượng tài sản khổng lồ từ người dân Mỹ vào tay các doanh nghiệp.
Vậy những nhà lập pháp nên làm gì? Việc đầu tiên là phải thông qua luật liên bang mang đến trợ cấp thuê nhà khẩn cấp nhằm phòng chống làn sóng trục xuất và tịch biên nhà cửa. Thượng nghị sĩ Warren, Dân biểu Jesús “Chuy” García (đảng Dân chủ – Illinois) và Barbara Lee (đảng Dân chủ – California), đệ trình dự luật Protecting Renters from Evictions and Fees Act (Bảo vệ người thuê nhà trước lệ phí và trục xuất) nhằm thiết lập một lệnh liên bang đình chỉ trục xuất cho tất cả người thuê nhà đến tháng 3 năm 2021.
Dự luật đồng thời sẽ đảm bảo cho người thuê nhà không phải gánh thêm lệ phí hay các khoản tiền phạt nếu họ cần thêm vài tháng để thanh toán tiền thuê. Nhiều quỹ đầu tư vốn tư nhân là những chủ nhà có hành vi vi phạm lệnh đình chỉ trục xuất hạn chế trong đạo luật CARES (CARES Act) khi họ trục xuất người thuê nhà trong cuộc khủng hoảng hiện tại.
Thứ hai, để ngăn các doanh nghiệp có dã tâm tiếp tục gây bất ổn cho cộng đồng và trục lợi từ việc chiếm dụng chỗ ở của các gia đình, Quốc hội cần thông qua luật với nhiều chế tài mới lên các giao dịch bán nợ thế chấp quá hạn. Đạo luật Lưu động Kinh tế và Nhà ở Hoa Kỳ của Thượng nghị sĩ Warren sẽ ngăn chặn việc bán các khoản nợ thế chấp này cho các quỹ đầu tư vốn tư nhân và đảm bảo sự ưu tiên cho cộng đồng cùng với các chủ sở hữu nhà trên các nhà đầu tư vốn tư nhân. Các tiểu bang cũng nên thực hiện nhiều biện pháp bảo vệ khác: Tại California, S.B. 1079 của Thượng nghị sĩ bang Nancy Skinner sẽ cấm việc bán sỉ tài sản tịch biên đã được đấu giá, ưu tiên cho người đang cư ngụ và các tổ chức phi lợi nhuận có quyền ra giá và mua nhà bị tịch biên trước bên thứ 3, đồng thời tăng hình phạt đối với những căn nhà bỏ trống.
Cái giá của việc không hành động không thể rõ ràng hơn nữa. Oakland là một ví dụ, một ngôi nhà trung bình được bán với giá hơn $760,000 và giá thuê trung bình hàng là $ 3,000/tháng, cả hai đều nằm ngoài khả năng của quá nhiều gia đình. Những nhà vận động ước tính có khoảng 20.000 cư dân Oakland có nguy cơ bị trục xuất khỏi nhà trong cuộc khủng hoảng hiện tại. Tuy nhiên, ngay cả khi nhiều gia đình phải ngủ trong xe hơi và trên đường phố, hàng trăm bất động sản ở West Oakland thuộc sở hữu của một công ty đầu tư tư nhân vẫn bị bỏ trống. Ví dụ, ngôi nhà mà 3 người phụ nữ vô gia cư và con cái họ đang cư trú như một phần trong hành động của tập thể Moms 4 Housing đã không có người ở vì một quỹ đầu tư vốn tư nhân đã đến mua những ngôi nhà trong khu vực lân cận nhưng sau đó lại bỏ trống chúng.
Phố Wall đã cho ta thấy họ sẽ làm gì nếu không được kiểm soát: Các nhà đầu cơ tài chính sẽ có toàn quyền tiếp tục trục lợi từ nhu cầu an cư cơ bản của con người — một nhu cầu càng trở nên cấp thiết trong đại dịch hiện tại. Một động thái chống lại các gia đình đang gặp khó khăn như vậy sẽ tiếp tục khoét sâu chênh lệch giàu nghèo vốn đã phân hóa cực độ, và khiến lời hứa về nhà ở giá hợp lý ngày càng xa vời với các gia đình chăm chỉ làm ăn. Tin tốt là chúng ta biết cách để ngăn điều này không xảy ra. Bây giờ ta chỉ cần có can đảm để thực hiện điều đó.
Translated by anonymous & Christina Vo
Copy edits by Cookie Duong
