Hoang Viet
Trong khi truyền thông được dẫn dắt bởi những tuyên bố kịch tính như “Trump sẽ cho Ukraine tên lửa Tomahawk” hay “Mỹ sẽ giúp Kyiv tấn công sâu vào lãnh thổ Nga”, thì một diễn biến lặng lẽ nhưng đầy hệ trọng lại đang xảy ra: Chính quyền Trump bất ngờ gỡ cấm vận cho Belarus, cho phép hãng hàng không Belavia tiếp cận linh kiện máy bay của Mỹ.
Chiêu đánh lạc hướng dư luận?
Vào đầu tháng 10, hàng loạt tuyên bố từ phía các nhân vật thân cận với Trump như Kellogg hay J.D. Vance làm dấy lên kỳ vọng rằng Washington sẽ cung cấp vũ khí tầm xa như Tomahawk cho Ukraine, thậm chí “gỡ bỏ cấm sử dụng vũ khí Mỹ vào lãnh thổ Nga”. Truyền thông thân Trump lan truyền hình ảnh ông “mạnh mẽ hơn cả Biden”, sẵn sàng “xử lý con hổ giấy Putin”.
Nhưng song song với đó, ngày 11/9/2025, chính quyền Trump lặng lẽ ra quyết định dỡ bỏ lệnh trừng phạt Belavia — hãng hàng không quốc gia của Belarus, từng bị Mỹ cấm nhập phụ tùng máy bay và linh kiện liên quan đến công nghệ Mỹ. Lý do được công bố là do Belarus đã thả 52 tù nhân chính trị, nhưng thời điểm và mục tiêu của quyết định này gây ra nhiều nghi vấn.
Belarus – cửa hậu cho Nga né trừng phạt?
Nga đang gặp khủng hoảng nghiêm trọng trong ngành hàng không do các lệnh cấm từ phương Tây. Hàng loạt máy bay Boeing và Airbus của các hãng Nga không thể bảo trì, không có linh kiện thay thế do bị chặn xuất khẩu. Trong bối cảnh đó, Belarus — đồng minh thân cận của Nga — trở thành tuyến hậu cần chiến lược để vận chuyển, sửa chữa, thậm chí là “rửa nguồn gốc” phụ tùng hàng không.
Giới chuyên gia cảnh báo: việc Trump dỡ lệnh cấm Belavia chẳng khác nào mở cửa cho Nga tiếp cận nguồn phụ tùng Mỹ một cách gián tiếp, qua kênh Belarus. Tờ Kyiv Post đã lên tiếng báo động rằng “Belavia now can buy U.S. parts legally… Russian airlines may evade parts embargo by sourcing from Belarus”.
Tomahawk – Ảo ảnh chính trị và “hòa bình bằng nước bọt”
Sau khi dồn dập các tuyên bố “ủng hộ Ukraine lấy lại toàn bộ lãnh thổ”, truyền thông bắt đầu nhắc tới “Tomahawk cho Ukraine”, “Trump sẽ gỡ lệnh cấm đánh vào sâu trong nước Nga”. Nhưng chỉ vài ngày sau, Reuters đã xác nhận rằng việc Mỹ cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraine là “highly unlikely” vì toàn bộ kho Tomahawk hiện có được dành cho hải quân và các mục đích ưu tiên khác.
Bản chất của tuyên bố “Tomahawk” nhanh chóng lộ diện là chiêu mị dân, gây nhiễu thông tin, nhằm làm lu mờ các động thái chính sách thực tế đang xảy ra — như mở cửa phụ tùng cho Belavia, “kết nối hậu cần” giúp Nga.
Cái bẫy của Putin và sự quay xe của Trump
Ngay khi Trump “gọi Putin là con hổ giấy”, nhà lãnh đạo Nga phản pháo lạnh lùng: “Hãy đi mà giải quyết hổ giấy đi”. Rồi nhấn mạnh rằng nếu Tomahawk thực sự được cấp cho Ukraine, đó sẽ là “tổn hại nghiêm trọng trong quan hệ Moscow – Washington”.
Một ngày sau tuyên bố ấy, Trump lập tức chuyển hướng: dừng mọi đề cập đến Tomahawk, đồng thời phát lệnh gỡ cấm Belavia. Khi người dẫn chương trình hỏi có nên tặng ông Trump một con hổ giấy không, Putin chỉ cười và trả lời: “Chúng tôi có quan hệ riêng, và biết nên tặng gì cho nhau”.
Một thông điệp ngầm mà ai cũng hiểu: Putin không cần đe dọa lớn – chỉ cần nhắc khéo – là Trump đã hiểu và lùi bước.
Thay lời kết: Không ai tin vào Tomahawk
Người Ukraine, sau những năm chiến đấu sinh tử, hiểu rõ rằng vũ khí không đến từ “lời nói”. Họ không còn trông mong vào những tuyên bố mơ hồ về “Tomahawk”, mà đang tự phát triển UAV tầm xa, tên lửa nội địa, liên minh sâu với châu Âu và NATO.
Còn Trump – người từng rút lính Mỹ khỏi Syria, đàm phán bí mật với Taliban, gọi Putin là thiên tài – nay đang chứng tỏ sự mâu thuẫn giữa lời nói diều hâu và hành động thiên về nhượng bộ.
Belavia – một hãng hàng không tưởng chừng nhỏ – giờ đang trở thành biểu tượng cho “cửa hậu” chiến lược mà Trump âm thầm mở cho Putin. Và đó mới là điều mà người Ukraine, người Mỹ và cả châu Âu cần chú ý, thay vì bị cuốn vào ảo ảnh Tomahawk.
Tuyên bố vs. Hành động của Trump – Sự thật phía sau “Tomahawk cho Ukraine”
| Tuyên bố của Trump | Thực tế hành động |
|---|---|
| “Tôi sẽ giúp Ukraine chiến thắng, sẽ đưa ra giải pháp hòa bình chỉ trong 24 giờ.” | Đề nghị Ukraine tự nhượng bộ lãnh thổ, không tiếp tục viện trợ vũ khí tiên tiến. |
| “Nga chỉ là hổ giấy, Kyiv có thể thắng.” | Tránh chỉ trích trực diện Putin, nhượng bộ trước đe dọa mập mờ từ Điện Kremlin. |
| “Xem xét cung cấp Tomahawk cho Ukraine.” | Không có bất kỳ quyết định chính thức nào; Lầu Năm Góc cho biết không khả thi. |
| “Sẽ dỡ bỏ lệnh cấm tấn công sâu vào Nga nếu cần.” | Phủ nhận ngay sau đó; chưa bao giờ ban hành chỉ đạo chính thức. |
| “Luôn ủng hộ NATO và các đồng minh châu Âu.” | Từng doạ rút khỏi NATO, chỉ trích NATO là gánh nặng, đề nghị cắt viện trợ an ninh. |
| “Chống Nga mạnh mẽ hơn Biden.” | Âm thầm gỡ cấm vận cho Belarus – đồng minh thân cận của Nga, giúp Nga lách trừng phạt. |
Thông điệp: Những lời hùng hồn của Trump chỉ để đánh lạc hướng dư luận, che giấu các hành động nhượng bộ Nga qua ngả Belarus. “Tomahawk cho Ukraine” chưa bao giờ là thật – chỉ là vỏ bọc cho “hoà bình bằng nước bọt”.