Michael PhuongMinh Nguyen
SỰ KHỞI ĐẦU CỦA CỘNG ĐỒNG NGƯỜI VIỆT TỴ NẠN CỘNG SẢN
Kể từ 1975, Người Việt tỵ nạn cộng sản đã đặt chân lên đất Hoa Kỳ và nhiều quốc gia trên thế giới. Hầu hết được tập trung tại các trại tỵ nạn tại với quy chế tỵ nạn cộng sản (còn gọi là tỵ nạn chính trị) rồi lần lượt được bảo lãnh của sự nhân đạo của nhiều người dân Hoa Kỳ khắp nơi (bởi chính sách của chính phủ Hoa Kỳ khích lệ). Người Việt đã được định cư nhiều nơi của nhiều thành phố trên lãnh thổ xứ lạ quê người, tại nơi đó được giúp đỡ chỗ cư ngụ và việc làm.
Tuy nhiên, bởi môi trường hay tình trạng nơi cư ngụ không phù hợp, lần lượt người Việt đã tìm đường để hội tụ với người đồng hương; và từ đó những nơi người Việt hội tụ về thành phố hay khu vực để sinh sống đã trở thành một cộng đồng, mà cộng đồng của người Việt đầu tiên đó là thành phố Santa Ana (thuộc địa hạt Cam / Orange County), rồi những thành phố khác trên đất Hoa Kỳ cũng đã được người Việt tập trung như thành phố Fair Fax Virginia (cạnh Hoa Thịnh Đốn / Washingtion D.C.), thành phố Houston (thuộc tiểu bang Texas), thành phố San Jose (thuộc tiểu bang California). Ngoài ra, còn nhiều còn nhiều cộng đồng người Việt tại nhiều thành phố Hoa Kỳ như New York, Seattle, Denver, Atlanta, Philadelphia, Atlantic City, Tampa Bay, Orlando, New Orlean, Portland, Chicago, Minneapolis, v.v…
SỰ HỮU ÍCH CỦA CỘNG ĐỒNG
Từ sự hình thành một cộng đồng của người Việt tỵ nạn, những người định cư trước giúp đỡ người đến sau; từ việc ổn định nơi cư ngụ, giới thiệu việc làm, hướng dẫn thủ tục xin trợ cấp, thủ tục hỗ trợ y tế của chính phủ cho đến nhập tịch Hoa Kỳ, v.v… Nói chung là khi người cùng hoàn cảnh hay cùng một cảnh ngộ đến với nhau thì việc đùm bọc cho nhau một cách nhiệt tình. Rồi những cơ sở thương mại từ phòng mạch y khoa, văn phòng bảo hiểm, và các dịch vụ cần thiết được mở ra đáp ứng cho người Việt cần đến. Nhờ sự hội tụ này, người Việt có được phương tiện để vượt qua những khó khăn trước mắt tại nơi xứ lạ quê người, và nhiều cơ sở thương mại đã thịnh vượng cũng do việc người Việt trong cùng cộng đồng hỗ trợ và chiếu cố.
Việc người Việt hội tụ với nhau đã giúp người Việt trên đất Hoa Kỳ trở thành một trong những sắc tộc thiểu số tại Hoa Kỳ gặt hái nhiều thành quả những thập niên qua; giúp cho nhiều người trở thành các nhân vật thành đạt và góp phần đắc lực cho xã hội và đất nước Mỹ hiện nay.
Nhờ cư ngụ đông người Việt tại ba thành phố như Santa Ana, Westminster và Garden Grove; các cơ sở thương mại và dịch vụ kinh doanh được mọc lên, từ đó với ý nguyện chung của người Việt (bao gồm các thương gia và cộng đồng người Việt) đã vận động chính quyền địa phương để được hình thành khu vực chung của người Việt được gọi là Little Saigon và trở thành trung tâm thương mại, môi trường sinh hoạt của người Việt qua nhiều lãnh vực như văn nghệ, văn học, và văn hóa; qua những lãnh vực đó những truyền thống văn hóa được duy trì nhằm giúp cho người Việt được kết nối thân mật hơn.
VAI TRÒ CỦA TỔ CHỨC CỘNG ĐỒNG
Vào đầu thập niên 1990, tại nhiều thành phố tại Hoa Kỳ, các cộng đồng người Việt được hình thành, đề xướng thành lập tổ chức ban đại diện Cộng Đồng của người Việt. Vai trò của tổ chức đại diện cộng đồng là để bên vực quyền lợi người Việt trong cộng đồng đó. Ngoài ra, còn thực hiện các buổi lễ truyền thống của dân tộc như: Giỗ Tổ Hùng Vương, Hai Bà Trưng, Tết Nguyên Đán, Tưởng Niệm Ngày Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa, và Ngày Quốc Hận (30 Tháng 4) v.v…
Các Tổ Chức Đại Diện Cộng Đồng của người Việt được thực hiện qua phổ thông đầu phiếu tức là do chính người Việt sống trong cộng đồng đó bỏ phiếu chọn người đại diện cho cộng đồng mình, mà Tổ Chức Cộng Đồng Người Việt tại thành phố Houston trở thành tổ chức đầu tiên được thực hiện bằng hình thức phổ thông đầu phiếu, và sau đó nhiều cộng đồng khác đã thực hiện. Hầu hết thành viên của ban đại diện của từng cộng đồng đều là những người thiện chí, nhiệt tình qua việc góp sức để làm cho cộng đồng người Việt được phát triển qua ba lãnh vực như: an sinh xã hội, duy trì và tiếp nối truyền thống dân tộc, và đấu tranh cho Việt Nam không còn cộng sản.
TRÁCH NHIỆM CỦA TỔ CHỨC CỘNG ĐỒNG
Cho đến ngày nay, vì khiếm khuyết trong việc PHỤC VỤ cộng đồng được hiệu quả, nên nhiều Tổ Chức Cộng Đồng đều bị bế tắc trong việc đại diện cho Tổ Chức Cộng Đồng nói riêng và trong cộng đồng người Việt nói chung. Những điều cần lưu ý để có thể duy trì một Tổ Chức Cộng Đồng được hiệu quả: Người tham gia cần phải thể hiện TINH THẦN cộng đồng, Ý THỨC vai trò trong cộng đồng, và tích cực PHỤC VỤ cho mọi người trong cộng đồng. Đại Diện Cộng Đồng không đồng nghĩa với lãnh đạo cộng đồng.
Phương cách chọn người đại diện Cộng Đồng bằng phương thức phổ thông đầu phiếu là một phương thức rất dân chủ, tuy nhiên ban tổ chức bầu cử của Cộng Đồng có quá nhiều khiếm khuyết trong việc đưa ra các điều lệ và luật lệ tranh cử cũng như bỏ phiếu, cho nên dẫn đến sự mất tin tưởng của người bỏ phiếu cho bên thắng cử hay liên danh đồng tranh cử bị thất cử, và từ đó tạo ra bất chấp và tự đứng ra thành lập một Tổ Chức Cộng Đồng khác. Ở Hoa Kỳ ai cũng có quyền thành lập Tổ Chức Cộng Đồng theo ý mình, miễn sao không trùng tên với Tổ Chức Cộng Đồng đang hiện hữu. Nhưng vấn đề là Tổ Chức Cộng Đồng được thành lập để tự làm đại diện cho chính mình hay đại diện cho cộng đồng nói chung? Nếu thành lập một Tổ Chức Cộng Đồng nhằm để PHỤC VỤ cho người Việt trong cộng đồng thì đó là điều đáng khích lệ, chứ không phải thành lập một Tổ Chức Cộng Đồng để tranh giành quyền lãnh đạo cộng đồng. Nếu có điều đó thì người Việt trong cộng đồng cần phải xem lại họ có xứng đáng để đại diện cho chúng ta?
ĐỂ CÓ MỘT CỘNG ĐỒNG ĐƯỢC VỮNG MẠNH
Người Việt trong cộng đồng cần khích lệ mọi người trong cộng đồng cùng hướng tới ba lãnh vực cơ bản là KINH TẾ, XÃ HỘI và VĂN HÓA:
Khuyến khích phát triển kinh tế của mỗi người Việt trong cộng đồng.
Đầu tư nguồn tài chánh thặng dư vào các quỹ sinh lợi tức hay kinh doanh.
Tạo cơ hội cho người Việt sống trong cộng đồng có việc làm phù hợp với khả năng và trình độ, nhằm có thu nhập tốt.
Ủng hộ các cơ sở thương mại có sản phẩm chất lượng và phục vụ tốt; tẩy chay các cửa hàng hay sản phẩm buôn gian bán dối.
Tham gia phục vụ cho người Việt sống trong cộng đồng.
Giúp đỡ người cao niên có nơi sinh hoạt bằng phương thức dịch vụ hay thiện nguyện.
Giúp đỡ những gia đình có con dưới tuổi vị thành niên bằng dịch vụ hay thiện nguyện: Dạy kèm sau giờ học ở trường; trông nom; đưa đón…
Hướng dẫn làm thủ tục cho việc an sinh như: Giao dịch, tìm việc làm và những vấn đề liên quan đến luật pháp trong cuộc sống bằng dịch vụ hay thiện nguyện.
Thực hiện các lớp hướng dẫn nghề chuyên môn, sở thích cá nhân, và các lãnh vực trong đời sống tại địa phương.
Thành lập hay khuyến khích các hội ái hữu, đồng hương, và tương thân tương trợ, v.v…
Chú tâm vào bảo tồn văn hóa và duy trì các truyền thống dân tộc.
Tham gia và thực hiện các buổi lễ truyền thống.
Tạo những sinh hoạt văn hóa như: Truy cứu và phổ biến lịch sử Việt Nam trước và sau 1975; Phổ biến các tác phẩm văn chương và sáng tác âm nhạc có tính cách tình tự dân tộc; Thực hiện các buổi thuyết trình, giới thiệu tác phẩm có giá trị; Mở các lớp dạy Việt ngữ (hỗ trợ các lớp Việt ngữ đã có)…
Một khi mọi người trong cộng đồng giàu mạnh kinh tế, an sinh xã hội ổn định, và nhiều sinh hoạt truyền thống và văn hóa dân tộc được duy trì, thì cộng đồng người Việt ở bất cứ nơi nào cũng sẽ có tiếng nói với chính quyền địa phương trong việc bảo vệ quyền lợi chung cho người Việt tại nơi cư ngụ. Cùng nhau nhận thức được vai trò và trách nhiệm xây dựng cộng đồng trên những cơ bản trên thì cộng đồng người Việt tỵ nạn cộng sản chắc chắn sẽ là thành trì và hậu thuẫn vững chắc cho người dân trong nước có được niềm tin để đấu tranh cho quyền sống cùng quyền con người được hưởng TỰ DO, một thể chế DÂN CHỦ, và một xã hội NHÂN NGHĨA.
Michael PhuongMinh Nguyen
(Cựu tù nhân CSVN)
