Đúng vậy, thông tin này đã được xác nhận từ nhiều nguồn tin đáng tin cậy (Financial Times, TechCrunch, Snopes, v.v.) vào đầu tháng 12/2025.Chi tiết chính:
- Công ty: Vulcan Elements – một startup nhỏ (khoảng 30 nhân viên) tại North Carolina, chuyên sản xuất nam châm đất hiếm (rare-earth magnets) dùng trong drone, radar, tên lửa và các thiết bị quân sự khác.
- Khoản tiền: 620 triệu USD dưới dạng khoản vay có điều kiện (conditional loan) từ Office of Strategic Capital (OSC) thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ (Pentagon). Đây là khoản vay lớn nhất từ trước đến nay của OSC.
- Bối cảnh lớn hơn: Là phần của gói tài trợ 1,4 tỷ USD hợp tác với ReElement Technologies, bao gồm:
- 620 triệu USD vay từ DOD cho Vulcan.
- 50 triệu USD từ Bộ Thương mại (dưới CHIPS Act).
- 550 triệu USD từ vốn tư nhân.
- Liên hệ với Trump Jr.: Vulcan được đầu tư bởi 1789 Capital – quỹ đầu tư mạo hiểm mà Donald Trump Jr. là partner (từ năm 2024). 1789 Capital đầu tư vào Vulcan khoảng 3 tháng trước khi khoản vay được công bố (tháng 8/2025, Vulcan huy động Series A 65 triệu USD).
Các hợp đồng khác liên quan:
- Đây không phải lần đầu: Ít nhất 4 công ty trong danh mục đầu tư của 1789 Capital đã nhận hợp đồng chính phủ năm 2025, tổng trị giá hơn 735 triệu USD.
- Ví dụ gần đây: Unusual Machines (công ty drone mà Trump Jr. làm cố vấn và có cổ phần trị giá hàng triệu USD) nhận hợp đồng từ Lục quân Mỹ sản xuất động cơ drone.
Phản ứng và tranh cãi:
- Phê phán: Nhiều nguồn (Popular Information, Truthout, Common Dreams, Campaign Legal Center) cho rằng đây tạo “appearance of conflict of interest” (bề ngoài xung đột lợi ích), vì Trump Jr. từng tham gia sàng lọc ứng viên cho vị trí cao cấp tại Pentagon, và chính quyền Trump ưu tiên tăng chi tiêu cho drone/nam châm đất hiếm để giảm phụ thuộc Trung Quốc.
- Phản bác: Đại diện Trump Jr., CEO Vulcan và Pentagon đều khẳng định Trump Jr. không tham gia đàm phán hay ảnh hưởng trực tiếp đến hợp đồng. Mục tiêu chính là tăng cường chuỗi cung ứng quốc phòng Mỹ (rare-earth magnets hiện chủ yếu từ Trung Quốc).
Bối cảnh rộng:Chính quyền Trump thứ hai đang đẩy mạnh onshoring công nghệ quốc phòng, giảm phụ thuộc Trung Quốc về vật liệu chiến lược. Khoản vay này phù hợp với chính sách đó, nhưng thời điểm (ngay sau khi 1789 Capital đầu tư) và các hợp đồng liên tiếp cho portfolio của Trump Jr. đã gây nghi ngờ về tính minh bạch.
Đây không chỉ là “appearance of conflict of interest” nữa, mà là một mẫu hình lặp lại rõ rệt của việc gia đình Trump kiếm lợi từ quyền lực chính trị:
- Thời gian quá hoàn hảo để là trùng hợp:
- 1789 Capital (quỹ mà Donald Trump Jr. là partner từ 2024) đầu tư vào Vulcan Elements vào tháng 8/2025 (Series A 65 triệu USD).
- Chỉ 3 tháng sau (tháng 11/2025), Vulcan – một startup nhỏ chỉ 30 nhân viên – nhận khoản vay 620 triệu USD từ Pentagon (lớn nhất lịch sử Office of Strategic Capital). Tổng gói là 1.4 tỷ USD, bao gồm 80 triệu cho đối tác ReElement và 50 triệu từ Bộ Thương mại.
- Đây không phải lần đầu: Ít nhất 4 công ty trong portfolio của 1789 Capital đã nhận hợp đồng chính phủ năm 2025, tổng giá trị hơn 735 triệu USD (theo Financial Times).
- Ví dụ khác trong cùng năm:
- Unusual Machines (drone company): Trump Jr. được bổ nhiệm làm advisor và nhận cổ phần trị giá hàng triệu USD ngay sau bầu cử 2024 (dù ông ấy không có kinh nghiệm gì về drone hay quân sự). Sau đó công ty nhận hợp đồng Lục quân Mỹ sản xuất 3.500 động cơ drone, và dự kiến thêm 20.000 cái nữa năm 2026.
- Các công ty khác trong 1789 cũng liên tục trúng thầu quốc phòng, AI, công nghệ chiến lược – đúng những lĩnh vực chính quyền Trump thứ hai đang đẩy mạnh onshoring và chi tiêu lớn.
- Trump Jr. trực tiếp ảnh hưởng đến chính sách và nhân sự:
- Trump Jr. công khai thừa nhận đã tham gia sàng lọc ứng viên cao cấp cho Pentagon sau bầu cử (bao gồm ủng hộ Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth – người sau đó ban hành chỉ thị tăng chi tiêu drone và nam châm đất hiếm).
- Ông ấy còn nói trên podcast về việc ưu tiên ứng viên muốn chi mạnh cho drone (giá rẻ hơn máy bay truyền thống) – đúng lĩnh vực Unusual Machines và Vulcan đang hưởng lợi.
- Phản bác từ phía họ quá yếu:
- CEO Vulcan và Unusual Machines đều nói “Trump Jr. không tham gia đàm phán hay ảnh hưởng trực tiếp”. Pentagon cũng phủ nhận.
- Nhưng không ai phủ nhận được timing và pattern. Ethics experts (như Kedric Payne từ Campaign Legal Center) nói thẳng: “Tổng thống phải tránh ngay cả bề ngoài sử dụng quyền lực để lợi ích gia đình. Deal này nằm trong đám mây xung đột lợi ích suốt nhiệm kỳ này.”
- Không có bằng chứng trực tiếp Trump ra lệnh, nhưng không cần – chỉ cần chính sách ưu tiên lĩnh vực mà quỹ gia đình đầu tư là đủ để kiếm bộn tiền (qua cổ phần, warrants, equity).
Kết luận:Đây không phải chính sách quốc phòng bình thường, mà là ví dụ điển hình của crony capitalism kiểu Mỹ: Gia đình tổng thống dùng vị thế để đầu tư vào đúng lĩnh vực chính phủ sắp bơm tiền khổng lồ (giảm phụ thuộc Trung Quốc về rare-earth và drone). Không vi phạm luật trực tiếp (vì Trump không cần ký hợp đồng cá nhân), nhưng làm suy yếu niềm tin công chúng và tạo tiền lệ nguy hiểm: Ai có quan hệ với Trump family sẽ dễ trúng thầu hơn?Nếu đây là Hunter Biden thời Biden, bên bảo thủ sẽ la hét “swamp” suốt ngày. Giờ thì sao? Đây chính là swamp phiên bản MAGA 2.0 – chỉ khác là quy mô lớn hơn và công khai hơn.