VNTB-Thường Sơn
(VNTB) – Suýt chút nữa thì bản Thỏa thuận quốc phòng sắp được ký kết giữa chính quyền Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU) đã bị các cơ quan tuyên giáo chỉ đạo cho báo chí quốc doanh giấu nhẹm mà không đưa một dòng tin nào.
Nhưng tin tức chủ yếu có liên quan đến thỏa thuận trên được báo chí nhà nước ồ ạt đăng phát chỉ là “EU ủng hộ/chia sẻ với Việt Nam nhằm chỉ trích Trung Quốc tiến hành quân sự hóa Biển Đông/xâm phạm Bãi Tư Chính”.
Quan chức cao cấp của EU được đăng hình ảnh ‘ủng hộ Việt Nam’ là bà Federica Mogherini, đại diện cấp cao của EU về chính sách đối ngoại và an ninh, đồng thời cũng là phó chủ tịch Ủy Ban Liên Âu.
Bà Federica Mogherini
Về thực chất, chuyến thăm Việt Nam của bà Federica Mogherini vào đầu tháng 8 năm 2019 là để bàn thảo với phía Việt Nam bản Hiệp Định Khung Về Tham Gia (Framework Participation Agreement – FPA) mà từ đó Việt Nam có thể trở thành nước đối tác góp phần vào các chiến dịch và sứ mạng căn cứ trên Chính Sách Chung về An Ninh và Quốc Phòng của Liên Âu. Đây được xem là một chiến lược phối hợp các hoạt động quốc phòng và tình báo của Liên Âu.
Việc chính thể độc tài ở Việt Nam lấp ló ý định ký Thỏa thuận quốc phòng với EU là trái ngược hoàn toàn với trước đó chỉ hơn một tháng, chính thể này đã xua báo chí nhà nước ‘tự sướng’ bất kể giới hạn khi ký được với EU hai hiệp định thương mại là EVFTA (Hiệp định thương mại tự do châu Âu – Việt Nam) và EVIPA (Hiệp định Bảo hộ đầu tư với Liên Minh châu Âu) vào ngày 30/6/2019 tại Hà Nội?
Điều rất dễ nhận ra là động thái Việt Nam sắp ký thỏa thuận quốc phòng với EU diễn ra trong bối cảnh Bộ Chính trị Hà Nội đang cực kỳ bế tắc bởi không có một hành đông đủ mạnh nào để xua đuổi các tàu thăm dò địa chất và tàu hải cảnh của Trung Quốc khỏi khu vực Bãi Tư Chính từ đầu tháng 7 năm 2019 đến nay, nếu không muốn hình dung như một nỗi lo sợ thất thần đã ám ảnh bộ mặt quan chức đến mức không thể thốt nổi một lời ‘phản đối Trung Quốc’, dù chỉ hé miệng trong buồng tắm.
Vào giữa tháng 7 năm 2019, khi chính quyền Việt Nam không thể giấu diếm hơn nữa về vụ Bãi Tư Chính trước thông tin lan tràn dậy sóng trên mạng xã hội, một số tờ báo quốc doanh, được hiểu đứng đằng sau là toàn bộ hệ thống đảng, đã lên tiếng kêu gọi ‘Cộng đồng quốc tế phải mau chóng vào cuộc, lên án Trung Quốc xâm phạm Biển Đông’.
Nhưng trong thực tế, chẳng có ‘cộng đồng quốc tế’ nào cả, trừ Hoa Kỳ là quốc gia đầu tiên lên tiếng, nhưng chỉ gián tiếp ủng hộ Việt Nam, tuy nhiên từ đó đến nay vẫn chẳng có hành động thực chất nào vì còn phải chờ Hà Nội có dám tự đi trên đôi chân của mình hay vẫn như cũ theo thói đu dây chính trị và ‘vừa đi vừa quỳ’.
Chỉ cho đến lúc này, EU mới là thành phần thứ hai lên tiếng ‘ủng hộ Việt Nam’, một sự hỗ trợ đáng giá bằng vàng bởi thể hiện bằng một thỏa thuận quốc phòng chứ không phải bằng lời nói suông.
Tuy nhiên, từ chuyện ‘sắp ký’ cho đến một hành động thực chất nào đó của EU đối với tình trạng nan giải ở Bãi Tư Chính lại là một khoảng cách có thể còn khá xa.
Cho dù nhiều tàu chiến của một số nước trong khối EU như Pháp, Anh, Tây Ban Nha… đã từng cập cảng Cam Ranh trong thời gian gần đây, nhưng như thế vẫn chưa đủ khiến Trung Quốc co vòi.
Còn nhớ vào đầu năm 2018, ngay sau khi Hoa Kỳ lần đầu tiên đưa một hàng không mẫu hạm có tên USS Carl Vinsion đến cảng Đà Nẵng (chứ không phải đến cứ điểm hải quân chiến lược Cam Ranh), Trung Quốc đã hùng hổ điều hàng không mẫu hạm Liêu Ninh ra tập trận ở Biển Đông như một đáp trả không nhân nhượng. Phép thử về tầm vóc hàng không mẫu hạm của Mỹ cũng vì thế chưa có tác dụng lắm.
Sẽ khó có chuyện Trung Quốc rút sớm các tàu thăm dò dịa chất và tàu hải cảnh khỏi Bãi Tư Chính, mà sẽ ‘phải cho nó một bài học’. Tức Trung Quốc sẽ nhân cái thế yếu đuối của thằng em ươn hèn để tiếp tục bắt nạt và có thể cả vài cú đánh đập để dằn mặt.
Nếu khả năng tàu Trung Quốc kéo dài vụ xâm nhập Bãi Tư Chính xảy ra, mà xác suất của khả năng này đang được giới phân tích chính trị cho là ngày càng lớn, Việt Nam sẽ phải đối phó ra sao? Tiếp tục phát cờ cho ngư dân để ‘thuyền ra biển lớn’ và làm rộ lên câu vè dân gian “Chống giặc bằng cờ, chống ngập bằng lu, đứa nào nói đảng ngu là thằng phản động”? Hay tiếp tục kêu gọi quốc tế mau chóng can thiệp? Liệu hải quân Việt Nam có dám nổ súng nếu tàu Trung Quốc gây hấn? Và nếu nổ súng, Bộ Quốc phòng Việt Nam đã chuẩn bị ra sao cho những kịch bản đen tối không thể tránh khỏi cho một cuộc xung đột quân sự ở quy mô nhỏ hoặc vừa, hay thậm chí là chiến tranh thực sự với Trung Quốc?
