Thế giới trong 4 năm tới sẽ là một thế giới “mạnh được yếu thua”. Chủ nghĩa dân tộc dù muốn dù không cũng sẽ trở thành khuynh hướng thời đại. Lợi ích và chủ quyền quốc gia đặt lên trên mọi thứ. Nguyên tắc “trật tự quốc tế dựa trên luật lệ” sẽ bị coi thường.
Cá lớn sẽ nuốt cá bé ra sao ?.
Chính sách của Mỹ về Đài loan là muốn giữ nguyên trạng hai bờ eo biển Formosa, như từ sau Chiến tranh Triều tiên (1950-1953) đến nay. Mỹ cũng muốn giữ nguyên trạng “quốc gia bị phân chia” Nam-Bắc Hàn.
Về tình trạng chia hai đất nước Cao ly. Mỗi đế quốc trong khu vực có một “giấc mộng” khác nhau. Điểm chung giữa Mỹ, Nga, Nhật và TQ là không muốn cho Nam-Bắc Hàn được “hòa bình thống nhứt”. TQ và Nga có lợi vì có thể “giựt dây” Bắc Hàn. Mỹ có lợi vì có lý do để “hiện diện quân sự”. Nhật không muốn Nam-Bắc Hàn thống nhứt và mạnh, vì lý do “lịch sử”. Đại đa số các quốc gia Đồng minh (trong chiến tranh Triều tiên) vẫn chưa ký hiệp ước hòa bình với Bắc Hàn. Đây là “cái cớ” để Mỹ đóng quân ở Nam Hàn (và Nhật).
Về Đài loan, các cường quốc Mỹ, Nga, Nhật là không muốn thấy con hổ TQ được chắp thêm cánh. Đài loan “thống nhứt hòa bình” với lục địa, TQ sẽ trở thành một siêu cường về kinh tế và công nghệ điện tử mà các quốc gia Mỹ, Nhật… phải bị lệ thuộc.
Cái “nguyên trạng” ở hai bờ eo biển Formosa, hay hai “nước” Nam Hàn và Bắc Hàn, là cái cớ để Mỹ hiện diện trong khu vực.
Điều mà Trump và nhiều người Mỹ không thấy là sự hiện diện của lính Mỹ ở khu vực này không phải để “bảo vệ” Đài loan hay bảo vệ Nam Hàn. Mỹ hiện diện ở khu vực nào đó, chỉ có mục đích duy nhứt, là bảo vệ lợi ích của Mỹ. Lợi ích của Mỹ không đơn thuần chỉ có lợi ích kinh tế. Những người tham lam, có đầu óc thực dân thiển cận (kiểu Trump) chỉ thấy tiền bạc và luôn yêu sách tiền bạc. Lợi ích “chiến lược” của Mỹ còn quan trọng hơn lợi ích kinh tế nhiều lần.
Theo tôi, Đài loan sẽ không bao giờ thỏa mãn yêu sách của Trump. Như sẽ gia tăng ngân sách quốc phòng lên 10% hay sẽ phải trả tiền để được Mỹ bảo vệ. Đài loan cũng sẽ không “nhượng” thành quả đến từ kỹ nghệ chip điện tử cho Trump. Bởi vì Đài loan là một “nước” có nên dân chủ vững chắc. Không dễ gì phương cách “làm tiền” của Trump sẽ đem lại kết quả.
Không phải lúc nào dân Đài loan cũng “theo” Mỹ.
Ta nên biết là khuynh hướng “thống nhứt với lục địa” của Quốc dân đảng chưa bao giờ bãi bỏ. Hai đảng CSTQ và Trung hoa Quốc dân đảng có cùng mục tiêu là “thống nhứt tổ quốc”. Khác nhau là “cách thức”.
Nếu yêu sách của Trump quá lố bịch, tương tự một cú “hold up”, thì Đài loan sẽ ngả về Bắc kinh. Lãnh đạo Đài loan sẽ tìm mọt phương hướng thống nhứt với lục địa, sao cho dân Đài loan giữ được lối sống tự do của họ trong một khoản thời gian mà hai bên có thể chấp nhân được.
Tức là sự vụng về của Trump có thể giúp TQ vượt qua Mỹ, về công nghệ lẫn kinh tế.
Về “hồ sơ nguyên tử” Bắc Hàn. Kim Jong-un là “bạn thân” của Trump nhưng hồ sơ này sẽ là quan trọng cho Trump, hơn cả vấn đề Đài loan. Bốn năm nhiệm kỳ 1 của Trump, “không làm gì hết”, đã giúp cho “bạn thân” thụ đắc được nhiều kỹ thuật về nhiệt nguyên tử và vecteur tầm xa. Bây giờ Trump phải đối mặt với khả năng “chén kiểu cụng muỗng dừa” của Bắc Hàn. Thằng đã từng bị Trump gọi là “little rocket man” bây giờ đã “lớn”. Nó có khả năng răn đe, bằng cách trả đũa nước Mỹ, nếu bị tấn công.
Trump cũng không dễ mà đòi Nhật và Nam Hàn trả thêm tiền để được Mỹ “che dù”. Dân Á Đông có cái lối sống kiểu “chết vinh hơn sống nhục”. Cái cách đòi tiền của Trump là cái cách tốt để làm nhục các quốc gia này. Hoặc là các quốc gia này sẽ hạt nhân hóa kho vũ khí của họ. Điều này Nhật và Nam Hàn (kể cả Đài loan) dư sức làm. Hoặc Nam Hàn có thể thỏa thuật để thống nhứt với Bắc Hàn, nếu giá phải trả thấp hơn giá (phải trả) cho Trump.
Coi chừng chủ trương “chĩa súng đòi tiền”. Lợi bất cập hại. Mỹ có thể mất “cả chì lẫn chài”. Các quốc gia kiểu Đài loan, Nam Hàn, Nhật.. tuy nhỏ nhưng dân họ không ngu mà trả tiền dễ dãi cho Trump đâu.
