Công trình của nhà triết học đạo đức Alasdair MacIntyre giúp làm sáng tỏ một số câu hỏi trọng tâm của thời đại chúng ta.
Bài viết của David Brooks, ngày 8 tháng 7 năm 2025
Có một câu hỏi đã làm tôi trăn trở gần một thập kỷ nay. Làm thế nào mà một nửa nước Mỹ lại nhìn Donald Trump mà không thấy ông ta đáng bị lên án về mặt đạo đức? Ông ta nói dối, lừa đảo, ăn cắp, phản bội, và hành xử tàn nhẫn và tham nhũng, và hơn 70 triệu người Mỹ vẫn thấy ông ta, ít nhất là, chấp nhận được về mặt đạo đức. Một số người thậm chí còn coi ông ta là anh hùng, đáng ngưỡng mộ và tuyệt vời. Điều gì đã dẫn chúng ta đến trạng thái tê liệt đạo đức này?
Tôi sẽ kể cho bạn một câu chuyện, đó là lời giải thích tốt nhất của tôi về việc nước Mỹ đã rơi vào tình trạng đáng buồn này như thế nào. Đó là một câu chuyện dựa nhiều vào tư tưởng của Alasdair MacIntyre, nhà triết học đạo đức vĩ đại, người đã qua đời vào tháng Năm ở tuổi 94. Đó là một câu chuyện cố gắng giải thích cách văn hóa phương Tây đã phát triển đến mức hàng triệu người trong chúng ta—và không chỉ riêng đảng Cộng hòa và những người ủng hộ Trump—đã không còn khả năng đưa ra những phán đoán đạo đức cơ bản.
Câu chuyện bắt đầu từ rất lâu rồi. Hãy quay trở lại một thành phố cổ đại nào đó—ví dụ, Athens thời Aristotle. Ở thành phố đó, câu hỏi “Bạn định nghĩa mục đích cuộc sống của mình như thế nào?” sẽ không có ý nghĩa. Tìm kiếm mục đích cuộc sống không phải là sự lựa chọn cá nhân. Thay vào đó, con người lớn lên trong một mạng lưới dày đặc gồm gia đình, bộ tộc, thành phố và quốc gia. Họ thừa hưởng từ những thực thể này nhiều nghĩa vụ, trách nhiệm và bổn phận. Họ cũng thừa hưởng một vai trò xã hội, phục vụ những người xung quanh với tư cách là binh lính, nông dân, thương nhân, bà mẹ, giáo viên.