Hội sinh viên nhân quyền Việt Nam
Vietnamese Students for Human Rights Association
Phong Trào Tinh Thần Trần Văn Bá hân hạnh được phỏng vấn Trưởng Ban Truyền Thông của Hội Sinh Viên Nhân Quyền Việt Nam.
Phong Trào TT TVB : Xin chào bạn, bạn có thể giới thiệu về mình.
16A003: Tôi là trưởng ban truyền thông Hội sinh viên nhân quyền Việt Nam, mã số hoạt động của tôi là 16A003.
Hội sinh viên nhân quyền chủ trương thành lập từ khi nào?
16A003: Chúng tôi thành lập một hội sinh viên độc lập, đấu tranh thật sự cho quyền của sinh viên. Thực ra quá trình chuẩn bị của chúng tôi đã khởi động từ ba năm trước, cụ thể là năm 2014. Từ đó cho đến năm 2016, chúng tôi đã quy tụ được những bạn nhiệt tình. Sau đó chúng tôi được sự đỡ đầu của bác sỹ Nguyễn Đan Quế, lúc đó bác Quế chưa nhận giải thưởng nhân quyền Wangju năm 2016. Một cách không chính thức, Hội sinh viên nhân quyền đã thành lập vào năm 2016, nhưng đến năm 2017, khi bạn Trần Hoàng Phúc đại học Luật TP.HCM, phát ngôn nhân kiêm chủ tịch thứ hai bị bắt, chúng tôi mới chính thức ra mắt. Ngày chúng tôi chọn là 29 tháng 06 năm 2017.
Nói vậy có nghĩa là các bạn đã ra đời trong hoàn cảnh khó khăn?
16A003: Đúng vậy, Hội sinh viên nhân quyền đã ra đời trong điều kiện ngặt nghèo. Trước hết là ngặt nghèo về chính trị. Các hội đoàn độc lập khác ra đời đã khó khăn rồi, huống chi một hội đoàn sinh viên độc lập. Bất kỳ nhà nước độc tài nào đều muốn kiểm soát sinh viên, họ rất sợ phong trào sinh viên độc lập và muốn dập tắt ngay từ trong trứng nước. Bạn Trần Hoàng Phúc nhận làm phát ngôn nhân, một nhiệm vụ vô cùng nguy hiểm. Bạn Phúc biết trước là sẽ bị bắt và đã nói đến khả năng đó với các bạn đồng sáng lập. Mọi người đã nghe Phúc nói như vậy, nhưng cho dù đã chuẩn bị sẵn tâm lý thì khi Phúc bị bắt, chúng tôi cũng rất lấy làm bàng hoàng. Thực sự cú sốc này rất mạnh đối với mỗi hội viên Hội sinh viên nhân quyền.
Khó khăn thứ hai là về tài chính. Hội sinh viên nhân quyền hiện không thể xuất hiện tại các buổi meeting gặp mặt trong nước, do đó gần như không hề được cấp kinh phí để hoạt động. Nhân tiện đây chúng tôi cám ơn các hội viên cốt cán đã chiến đấu bền bỉ, ngay cả trong điều kiện ban đầu gần như không có gì. Vấn đề lớn nhất của chúng tôi là hoàn cảnh chính trị thì chúng tôi đã vượt qua, cho nên mọi vấn đề còn lại chỉ là tủn mủn. Chúng tôi tin rằng sẽ vượt qua được tất cả để trở thành một tổ chức hùng mạnh và quy củ, chặt chẽ và bình đẳng.
Tại sao Hội sinh viên nhân quyền chỉ chủ trương đấu tranh cho quyền của sinh viên ? Với danh xưng là Hội sinh viên nhân quyền, các bạn có quan tâm đến Nhân Quyền tại Việt Nam không ? Nếu có, thì chủ trương thế nào về tình trạng nhân quyền tại Việt Nam ?
Hội SVNQ tập trung đấu tranh cho quyền của tầng lớp sinh viên. Một số tầng lớp ngoài tầng lớp sinh viên, trong những trường hợp thật đặc biệt, cũng được chúng tôi lên tiếng bảo vệ. Đó là do Hội SVNQ muốn tập trung vào một chủ đề. Khi lan man sang quá nhiều chủ đề thì Hội sẽ bị “loãng” chủ đề và trên thực tế, Hội cũng không có kinh phí để bao tất cả các lĩnh vực và tất cả các tầng lớp.
Với danh xưng Hội sinh viên nhân quyền , chắc chắn là chúng tôi quan tâm đến Nhân quyền tại Việt Nam. Hiện tại, Tỉ lệ tin tức về nhân quyền chiếm xấp xỉ 50% số hoạt động của Hội sinh viên nhân quyền. Còn lại là cải cách học thuật, tự do học thuật…chiếm dưới 50%.
Hội sinh viên nhân quyền chủ trương rằng tình trạng nhân quyền ở VN phải được lên tiếng, dù là ở những góc khuất nhất, những cá nhân bé nhỏ nhất trong xã hội…đều phải được lên tiếng khi nơi đó, người đó bị xâm phạm nhân quyền. Chúng tôi làm việc theo khoa học chứ không theo dư luận. Tức là , Hội làm việc theo các tiêu chuẩn nhân quyền quốc tế, đồng thời tôn trọng văn hóa Á đông.
Các bạn nghĩ gì về trường hợp anh Trần Hoàng Phúc bị bắt giam ? Tình trạng cá nhân anh Phúc ra sao ? (Tinh thần, sức khỏe, điều kiện giam giữ, khi nào ra tù ?)
Trường hợp anh Phúc bị bắt giam là có trong dự liệu, chính Phúc cũng nhận thấy điều này trước khi anh Phúc nhận vị trí phát ngôn nhân.
Tình trạng cá nhân anh Phúc trong nhà giam hiện không được tốt, sức khỏe Phúc vốn không tốt từ trước lúc vào nhà giam do đã bị hành hung 2 lần. Tôi chỉ được phép tiết lộ bấy nhiêu. Những điều còn lại như điều kiện giam giữ và khi nào ra tù thì đang là vấn đề thương lượng, có khi là vấn đề chế độ.
Gần đây, Hội SV NQ công bố có được thân hữu mới là đại tá công an Nguyễn Đăng Quang. Xin giải thích về chuyện này, trong lúc chính quyền CSVN và guồng máy công an gia tăng đàn áp những người dân tranh đấu cho nhân quyền, dân chủ hay chống đe dọa Trung Quốc.
Trước hết chúng tôi nhấn mạnh rằng Đại tá Nguyễn Đăng Quang vốn học sư phạm ngoại ngữ Hà Nội, sau vào ngành công an chứ không phải là công an từ trong lò mà ra, do đó không có những thói hư tật xấu và thói kẻ cả của công an nòi. Xin cam kết là Hội sinh viên nhân quyền không phụ thuộc vào bất kỳ tướng công an hoặc tướng quân đội nào.
Thứ đến, đại tá Nguyễn Đăng Quang là một nhà báo uy tín, có tên trong Hội nhà báo độc lập Việt Nam. Ông phản đối bauxite Tây Nguyên, phản đối công an cướp đất của dân bừa bãi từ nhiều năm nay chứ không phải là hiện tại. là người bảo lãnh cho phóng viên giỏi len lỏi vào Đồng Tâm- Mỹ Đức- Hà Nội và đưa tin về vụ cướp đất của quân đội và công an, cùng sự việc cụ Lê Đình Kình bị đánh gãy xương đùi. Về đạo đức của đại tá Nguyễn Đăng Quang, xin được để dân Đồng Tâm xác nhận, Hội sinh viên nhân quyền không cần giải thích thêm. Hội sinh viên nhân quyền còn có nhiều thân hữu thuộc cả giới tư nhân lẫn giới nhà nước hiện đang ẩn mình và âm thầm làm việc, viết bài cho hội và tư vấn tổ chức Hội. Vai trò của đại tá Nguyễn Đăng Quang và các thân hữu khác của hội là bình đẳng như nhau, không hề có thiên vị hơn kém.
Vì sao Hội sinh viên nhân quyền phải chọn mã số thay cho tên gọi hoặc bí danh?
16A003: Chúng tôi thiết kế hội trở thành một hội mở, vì thế khả năng lọt tin tức ra ngoài là rất nhiều. Để giảm thiểu rủi ro đến mức tối đa, chúng tôi đã chọn mã số. Đây là cách tổ chức của quân đội Israel, hai người lính của Israel biết mã số của nhau nhưng không biết tên thật của nhau, do đó xác suất mật thám trong quân đội Israel là rất ít, mà cho dù có mật thám thì cách gọi theo mã số cũng giảm thiểu được mọi rủi ro.
Chủ trương, đường lối hoạt động của Hội sinh viên nhân quyền như thế nào?
16A003: Thực ra Hội sinh viên nhân quyền là một tổ chức cởi mở và bình đẳng. Khi bất kỳ ai gửi thư đến Hội sinh viên nhân quyền bàn về giáo dục đại học, bàn về quyền con người thì mặc định người đó đã là một cảm tình viên của Hội. Hội tập trung vào cải cách học thuật, cải cách học đường và nhất là, theo như tên gọi, thúc đẩy nhân quyền trong giới sinh viên. Sinh viên phải biết được quyền của mình, vì chỉ có như thế mới bảo vệ được bản thân mình và những người xung quanh. Đó là chủ trương, đường lối khi bắt đầu làm việc. Tuy nhiên trong quá trình làm việc, có những sự việc xảy ra quá bất ngờ đối với chúng tôi và chúng tôi phải điều chỉnh, nhưng về cơ bản luôn trung thành với định hướng ban đầu.
Chiến lược của Hội sinh viên nhân quyền trong thời gian tới?
16A003: Trong tư cách trưởng ban truyền thông, thực sự tôi cũng biết tất cả để trả lời quý vị. Tuy nhiên, qua họp Ban điều hành tạm thời, Hội sinh viên nhân quyền muốn mở rộng mạng lưới hội viên, và tuân thủ thiết kế mà Trần Hoàng Phúc đã thiết kế cho hội hoạt động đến năm 2020. Chúng tôi phải đào tạo hội viên. Chúng tôi muốn có Hội viên ở hải ngoại. Đặc biệt chúng tôi chú ý đến phát triển hội viên ở bốn quốc gia sau đây: Mỹ, Anh, Pháp, Thụy Sỹ. Sau này, khi chính thức công khai hoạt động, chúng tôi muốn có cơ sở pháp lý vững vàng và được quốc tế và cộng đồng người Việt năm châu bốn biển thừa nhận. Cụ thể các hội viên hải ngoại sẽ làm những việc gì thì đó là bí mật, và mọi việc làm của chúng tôi đều được sự đỡ đầu của Ban cố vấn. Nhắc đến Ban cố vấn, chúng tôi không biết nói gì ngoài hai lời cám ơn. Có những lúc tưởng chừng Hội sinh viên nhân quyền tưởng rằng sẽ phải giải tán sau khi bạn Trần Hoàng Phúc bị bắt, nhưng Ban cố vấn đã giúp giữ lại những thành viên nhiệt thành nhất và Hội đã sống được. Không những vậy, còn sống khỏe và ngày càng phát triển về chất lượng.
Vậy ai quyết định những vấn đề quan trọng trong Hội sinh viên nhân quyền ?
16A003: Tất cả những thành viên cốt cán. Thành viên cốt cán ở đây được hiểu là thành viên có nhiều đóng góp cho hội. Hội có ba loại tư cách thành viên là hội viên, thân hữu và cố vấn. Những người có quyền quyết định trong hội là những người được trang bị email hệ thống, chẳng hạn như covan02@hoisinhviennhanquyen.org, foreign_office@hoisinhviennhanquyen.org, hoặc như tôi là trưởng ban truyền thông thì là lienlac@hoisinhviennhanquyen.org. Khi một hội viên có nhiều đóng góp và đề xuất lên Ban điều hành tạm thời thì ban điều hành sẽ trích ngân sách mua email cho người đó. Email của chúng tôi bị an ninh mạng đánh đêm ngày để cướp, như email của bác sỹ Quế đã bị làm cho gián đoạn. Vì vậy chúng tôi rất cần hội viên ở nước ngoài để giảm bớt lượng lưu thông cho các hội viên trong nước đang bị theo dõi.
Nguyên tắc làm việc của Hội sinh viên nhân quyền là gì?
16A003 : Nguyên tắc làm việc của chúng tôi là dân chủ, quyết định theo nguyên tắc quá bán. Khi một vấn đề quan trọng được đặt ra, nếu có trên 50% số phiếu tán thành một ý kiến thì chúng tôi sẽ lựa chọn ý kiến đó. Tất nhiên câu hỏi mà phóng viên muốn đặt ra cho chúng tôi là những ai có quyền bỏ phiếu, vì không loại trừ khả năng may rủi. Những người có quyền bỏ phiếu là các hội viên cốt hữu, mà hầu hết đã được cấp email hệ thống. Một số hội viên cốt cán khác, sau khi Hội sinh viên nhân quyền có tài chính thì chúng tôi sẽ tuần tự trang bị email hệ thống cho những hội viên này. Có thể hiểu mô hình làm việc của Hội sinh viên nhân quyền gồm hai lớp giống như thượng viện và hạ viện của quốc hội Mỹ. Một dự luật được thông qua ở hạ viện, sau đó trình lên và nếu được thượng viện phê chuẩn thì sẽ được thực thi. Phương pháp làm việc của Hội sinh viên nhân quyền cũng theo nguyên tắc đại nghị như vậy.
Vậy hội viên bình thường ít có quyền quyết định các vấn đề trong Hội ?
16A003: Không hẳn. Khi một hội viên mới, hội viên bình thường bất đồng với một chính sách của Hội thì Hội viên đó gửi thư đến Ban thanh tra, Ban truyền thông, Ban cố vấn để yêu cầu khiếu nại. Nói chung, một hội viên có thể tự do bày tỏ quan điểm với những hoạt động của thượng tầng hội. Nếu hội viên đó có điều kiện tự túc và yêu cầu mua email hệ thống thì Ban điều hành lâm thời sẽ mua email hệ thống cho bạn đó để bạn đó được tham gia quyết định các vấn đề trong hội. Việc xét duyệt không mất quá nhiều thời gian, vì tinh thần của hội là cởi mở và bình đẳng.
Chúng tôi nhận thấy Hội sinh viên nhân quyền Việt Nam đang thực hiện nhiều chương trình gây được chú ý. Đặc biệt có chương trình bảo vệ nhân phẩm nữ sinh, hồ sơ chống lạm thu học đường và hồ sơ vi phạm nhân quyền học đường. Xin hỏi chương trình nào được chú trọng nhiều nhất trong thời gian trước mắt?
16A003: Thực ra chúng tôi không đặt nặng lựa chọn chương trình nào cả, vì tất cả các chương trình của chúng tôi đều là mở. Sinh viên, giảng viên ngoài hội cũng đều có thể tham gia các chương trình này. Bất kỳ ai gửi thư đến chương trình nào thì hội sẽ gia hồ sơ thực hiện chương trình đó. Trong trường hợp số thư đến nhiều, Hội sinh viên nhân quyền ưu tiên thực hiện đơn thư của các hội viên, thân hữu và cố vấn trước hết, vì đây là những người dũng cảm tham gia Hội để đấu tranh.
Xin chân thành cám ơn Phong Trào Tinh Thần Trần Văn Bá đã phỏng vấn chúng tôi để rộng đường dư luận.
Mời xem trang mạng của Hội sinh viên nhân quyền https://hoisinhviennhanquyen.org
