Việc tổng thống Donald Trump lại đề nghị Canada trở thành tiểu bang thứ 51 của Mỹ tại Hội nghị G7 ở Canada đã tạo nên một làn sóng dư luận mạnh mẽ—vừa gây tranh cãi, vừa phản ánh thực tế quan hệ song phương căng thẳng. Lâu nay không ít lần ông đã nói về điều này. Ông nói đây có thể chỉ là thư giãn giữa các bên, “một lời đùa” hay cách gây áp lực về thuế quan, biên giới và năng lượng. Tuy nhiên, việc nhắc tới “tiểu bang 51” trong một diễn đàn quốc tế như G7 là rất bất thường, đi quá ranh giới ngôn ngữ ngoại giao thông thường. Đề nghị này dù có thể chỉ là một phát ngôn mang tính giễu nhại hay chiến thuật chính trị, đã và đang để lại những thiệt hại và hệ lụy nghiêm trọng về cả mặt ngoại giao, xã hội lẫn kinh tế. Dưới đây là phân tích chi tiết:
I. Thiệt hại về ngoại giao và chính trị1. Phá hoại niềm tin chiến lược song phương
• Mỹ và Canada vốn có quan hệ liên minh bền vững trong NATO, NORAD, Hiệp định USMCA (NAFTA mới).
• Phát ngôn này khiến Canada nghi ngờ thiện chí ngoại giao của Mỹ, thậm chí đặt câu hỏi về tính “đáng tin cậy” của Hoa Kỳ như một đối tác lâu dài.
2. Làm tổn thương chủ quyền và lòng tự tôn dân tộc của Canada
• Đề nghị này mang tính xâm phạm biểu tượng, gợi nhớ tới chủ nghĩa đế quốc và đô hộ, khiến nhiều người Canada cảm thấy bị xúc phạm.
• Nó tạo ra tâm lý phản kháng mạnh trong dân chúng và giới chính trị Canada, làm dấy lên làn sóng chống Mỹ về mặt văn hóa và xã hội.
3. Khó khăn trong các kênh đối thoại ngoại giao
• Sau phát ngôn, Thủ tướng Canada và một số bộ trưởng phải điều chỉnh chương trình họp G7, hủy các cuộc gặp song phương với phái đoàn Mỹ.
• Tình trạng này làm gián đoạn các tiến trình đàm phán về thuế, khí hậu, quốc phòng, vốn đã nhạy cảm.
II. Hệ lụy kinh tế và thương mại1. Ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường tài chính
• Một số thị trường chứng khoán Canada có phản ứng tiêu cực ngay sau khi phát ngôn lan truyền (tạm thời mất giá đồng CAD).
• Niềm tin của nhà đầu tư quốc tế vào tính ổn định chính trị của Bắc Mỹ bị xói mòn.
2. Tăng nguy cơ rối loạn thương mại
• Các chính sách thương mại giữa Mỹ–Canada (đặc biệt là về gỗ mềm, nông sản, và dầu khí) có thể bị đình trệ do “căng thẳng chính trị không đáng có”.
• Các công ty xuyên biên giới như Enbridge, Air Canada, Ford Canada… buộc phải thận trọng hơn trong chiến lược đầu tư.
3. Gia tăng rủi ro trong hợp tác năng lượng và môi trường
• Các dự án chung về khí đốt, điện sạch, chống biến đổi khí hậu sẽ bị đặt trong tình trạng “chờ xem” vì chính phủ Canada không còn tin vào tính bền vững của đối tác Mỹ nếu Trump tái đắc cử.
III. Hệ lụy xã hội – văn hóa1. Khơi dậy phong trào dân túy đối kháng ở cả hai nước
• Tại Canada: Xuất hiện các lời kêu gọi “chống Mỹ hóa”, tẩy chay hàng Mỹ, tôn vinh bản sắc Canada như một đối trọng văn minh.
• Tại Mỹ: Tăng cường luận điệu bài ngoại và dân tộc chủ nghĩa, dùng Canada như cái cớ để biện minh cho chính sách cứng rắn.
2. Tạo chia rẽ nội bộ tại Canada
• Một số tỉnh bảo thủ hoặc thân Mỹ (như Alberta) bị đẩy vào tình thế khó xử: hoặc ủng hộ Hoa Kỳ vì lợi ích kinh tế, hoặc đứng về phía liên bang để giữ toàn vẹn lãnh thổ.
3. Tổn hại uy tín cá nhân và chính thể Mỹ
• Phát ngôn của Trump một lần nữa khẳng định hình ảnh bất định, bốc đồng và thiếu chuẩn mực ngoại giao trong mắt cộng đồng quốc tế.
• Điều này ảnh hưởng không chỉ đến Trump mà còn làm suy yếu hình ảnh Mỹ như một lãnh đạo thế giới văn minh, đáng tin cậy.
IV. Rủi ro về an ninh1. Gia tăng nguy cơ kích động chủ nghĩa cực đoan
• Một số nhóm cực hữu tại Mỹ có thể xem phát ngôn này là “tín hiệu bật đèn xanh” để kêu gọi “sát nhập bằng vũ lực”.
• Canada phải tăng cường kiểm soát an ninh biên giới để tránh bị can thiệp nội bộ.
2. Tạo khoảng trống cho Trung Quốc và Nga can thiệp
• Trong bối cảnh Mỹ làm rạn nứt quan hệ với các đồng minh truyền thống như Canada, các đối thủ chiến lược như Trung Quốc và Nga có thể tận dụng để lôi kéo Canada tham gia các khối kinh tế đối lập như BRICS+.
Kết luậnĐề nghị Canada trở thành “tiểu bang thứ 51” không chỉ là một sai lầm chiến lược về phát ngôn, mà còn để lại hàng loạt thiệt hại và hệ lụy về chính trị, kinh tế, xã hội và an ninh. Dù có thể chỉ là một trò đùa hoặc đòn bẩy chính trị, phát ngôn đó đã gây mất lòng một đối tác thân cận và tạo thêm bất ổn trong một giai đoạn toàn cầu vốn đã nhiều biến động.
Trong một thế giới đa cực và dễ tổn thương bởi thông tin, mọi phát ngôn của lãnh đạo dù thật hay đùa, thông minh hay ngu xuẩn, đều có hệ lụy quan trọng ngay lập tức, hoàn toàn khác với phát ngôn của một anh hề hay của một tay hoạt náo viên điều khiển chương trình tạp lục trên ti vi. Tổng thống Donald Trump đã nhầm lẫn vị trí và vai diễn của ông trong thời điểm hiện tại với trong quá khứ.
NGUYỄN VĂN CHẤT
***
Tạm dịch từ hình ảnh của Reuters:
WASHINGTON, ngày 6 tháng 5 (Reuters) – Thủ tướng Canada Mark Carney đã nói với Tổng thống Donald Trump vào thứ Ba trong một cuộc họp tại Nhà Trắng rằng Canada sẽ không bao giờ bị bán.
Trump, người đã nhiều lần gợi ý rằng Canada có thể trở thành tiểu bang thứ 51 của Hoa Kỳ, đã đáp lại bằng cách nói: “Đừng bao giờ nói không bao giờ”.
Profitez d’une abonnement IPTV exceptionnelle en 2025 avec le meilleur fournisseur Smart IPTV France !
Regardez plus de 63 000 chaînes HD & 4K, accédez à plus
de 86 000 films et séries en VOD, et profitez d’une stabilité à 100 % sans interruptions.
Regardez vos contenus préférés où que vous soyez, à tout moment et sur
n’importe quel appareil : Smart TV, PC, mobile, tablette et plus encore
! Ne manquez plus aucun match, film ou série – optez pour la qualité et la performance d’un smart IPTV premium
Visitez dès maintenant iptv abonné et découvrez le meilleur abonnement IPTV en France.