Nhiều người Việt mới lên tiếng phản đối thông tin đăng trên trang Facebook của Đại sứ quán Trung Quốc ở Hà Nội về việc tàu khu trục USS Mustin của Mỹ đi vào Tây Sa (Hoàng Sa) khi “chưa được sự cho phép của chính phủ Trung Quốc”.
Trong một tuyên bố đăng tải trên mạng xã hội lớn nhất thế giới, cơ quan ngoại giao của nước láng giềng phương bắc trích lời của Đại tá Lý Hoa Mẫn, người phát ngôn Chiến khu miền Nam của Quân đội Trung Quốc, nói rằng tàu chiến của hải quân Hoa Kỳ đã có bước đi “phi pháp”.
Trước đó, trang tin của Viện Hải quân Mỹ (USNI), một diễn đàn độc lập, phi lợi nhuận, dẫn lời Hải quân Hoa Kỳ nói rằng tàu khu trục USS Mustin mang tên lửa có điều hướng thuộc lớp Arleigh Burke hôm 28/5 đã băng ngang qua quần đảo Hoàng Sa ở Biển Đông để khẳng định quyền tự do hàng hải.
Hai ngày sau đó, Đại sứ quán Trung Quốc dẫn lời ông Lý nói trên Facebook của cơ quan ngoại giao này rằng “hải quân và không quân Chiến khu miền Nam [thuộc] Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc đã giám sát, xác minh, đồng thời cảnh cáo và xua đuổi tàu trên trong toàn bộ hành trình”.
“Hành động khiêu khích của phía Mỹ đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền và lợi ích an ninh của Trung Quốc, vi phạm nghiêm trọng những nguyên tắc liên quan của Luật quốc tế, phá hoại nặng nề sự ổn định, hòa bình của khu vực Nam Hải [Biển Đông], là hành vi bá quyền về hàng hải đầy trắng trợn”, người phát ngôn Chiến khu miền Nam được dẫn lời nói tiếp.
Tuyên bố của phía Trung Quốc đã vấp phải sự phản đối của các Facebooker người Việt với hơn 380 bình luận, nhưng chỉ có khoảng gần 20 bình luận hiển thị phía bên dưới bài viết.
Một người tên Pham Hieu viết: “Vùng Biển đó không phải của Trung Quốc, xin người đừng nói lời dối gian. Người Trung Quốc làm điều ngược đạo thì phải có người Mỹ trừng trị”.
Facebooker Hoàng Long cùng quan điểm: “Thôi đi, đừng tuyên truyền nhảm, lãnh hải nào của Trung Quốc?” Một người Việt khác tên Huỳnh Đức Bình đặt câu hỏi: “Thế lãnh hải Việt Nam ai đang đi vào”. Theo quan sát của VOA Việt Ngữ, tới ngày 14/6, Đại sứ quán Trung Quốc không hồi đáp trước câu hỏi này của người Việt.
Một bình luận của người có tên Vũ Thùy Dung nhận được nhiều sự đồng tình nhất có nội dung: “Đó không phải là lãnh Hải của các người. Mỹ không có quyền và các người cũng không có”.
Theo USNI, phát ngôn viên của hải quân Mỹ nói rằng việc việc tàu USS Mustin tiến gần tới quần đảo Hoàng Sa để “giữ vững các quyền, quyền tự do hàng hải và việc sử dụng hợp pháp vùng biển được luật pháp quốc tế công nhận bằng cách thách thức các giới hạn về qua lại không gây hại (innocent passage) do Trung Quốc, Đài Loan và Việt Nam áp đặt, cũng như thách thức tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với đường biển cơ sở quanh quần đảo Hoàng Sa”.
Tới ngày 9/6, Bộ Ngoại giao Việt Nam chưa có phát biểu nào về tuyên bố này của phía Mỹ. Tháng Năm năm ngoái, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam lên tiếng ủng hộ “quyền tự do hàng hải” ở Biển Đông, ít ngày sau khi hai tàu chiến Mỹ áp sát khu vực thuộc kiểm soát của Trung Quốc ở Trường Sa, vốn khiến Bắc Kinh giận dữ phản đối.
“Là một quốc gia ven Biển Đông và là thành viên của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển 1982, Việt Nam cho rằng tất cả các quốc gia được hưởng quyền tự do hàng hải và hàng không, phù hợp với các quy định của luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển 1982”, bà Lê Thị Thu Hằng nói tại cuộc họp báo thường kỳ.
Ngoài vấn đề về tàu khu trục USS Mustin, đoạn thông tin trên trang Facebook của Đại sứ quán Trung Quốc ở Hà Nội còn chỉ trích cách Hoa Kỳ xử lý dịch COVID-19, nói không kèm theo dẫn chứng rằng “nước Mỹ không đoái hoài đến an toàn tính mạng của dân chúng trong nước, không tập trung sức lực vào công tác phòng chống dịch bệnh tại nước mình, không làm điều có ích cho cuộc chiến chống dịch trên toàn thế giới, mà thay vào đó là điều tàu đến vùng biển Nam Hải [Biển Đông] diễu võ dương oai, khiêu khích gây hấn…”
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 6/6 ra thông cáo về “việc Đảng Cộng sản Trung Quốc nhẫn tâm lợi dụng cái chết bi thảm của George Floyd để biện minh cho sự bác bỏ độc đoán phẩm giá cơ bản của con người một lần nữa cho thấy bản chất thật sự”.
Tuyên bố của ông Pompeo có đoạn đề cập tới đại dịch COVID-19: “Ở Trung Quốc, khi các bác sĩ và phóng viên cảnh báo về các nguy cơ của một bệnh dịch mới, Đảng Cộng sản Trung Quốc làm im tiếng và khiến họ mất tích, và dối trá về tổng số người chết và quy mô đại dịch.
“Tại Mỹ, chúng tôi coi trọng mạng sống và thiết lập hệ thống minh bạch để chữa trị và hỗ trợ các giải pháp đối với đại dịch trên toàn cầu hơn bất kỳ nước nào khác”, ông Pompeo nói trong thông cáo.
