CHẨM TÁ NHÂN* (phóng tác)
[* Chẩm Tá Nhân là thi hiệu, nghề nghiệp “tay phải” của ông là bác sĩ y khoa. Ngoài nghề nghiệp bác sĩ y khoa, Chẩm Tá Nhân là một người tài hoa thực thụ trong lĩnh vực vẽ tranh, làm thơ, phóng tác thơ và dịch thuật thơ từ tiếng Anh, tiếng Pháp sang tiếng Việt. Đặc biệt, ông có thể cấp tốc sáng tác hoặc phóng tác, dịch thuật một bài thơ dài trong một thời gian rất ngắn, ngắn đến độ khó tin. Những tranh vẽ của ông rất đẹp, như thể ông là họa sĩ chuyên nghiệp. Những bài thơ của ông, sáng tác hay phóng tác, rất có ý nghĩa, rất hay, rất sinh động. Xin mời đọc bài thơ dưới đây, The Hill We Climb của Amanda Gorman, thi sĩ nghiệp dư Chẩm Tá Nhân đã cấp kỳ phóng tác chỉ sau một đêm.]
============
NGỌN ĐỒI CHÚNG TA LEO
CHẨM TÁ NHÂN* (phóng tác)
Khi ngày tới, chúng ta tự vấn
Biết tìm đâu nguồn sáng giữa vùng
Không gian bị bóng râm phủ trùm
Sự mất mát âm thầm gánh vác
Một biển rộng ta phải lội thoát.
Ta đã dũng cảm trước khó khăn
Hiểu sự yên lặng không luôn luôn
Có nghĩa là bình an, và những
Tiêu chuẩn, quan niệm về công chính
Không có nghĩa công lý mãi, hoài
Thế nhưng bình minh, các bạn ơi
Vẫn là của chúng ta, ngay cả
Trước khi chúng ta kịp nhận rõ.
Và chúng ta cũng đã thành công
Bằng một cách nào đó không chừng
Vượt phong ba, vững chân chứng kiến
Một quốc gia chưa được toàn vẹn
Nhưng không bị bất hạnh, tan hoang.
Chúng ta, hậu duệ của thời gian
Trong một đất nước từng đã có
Xuất thân từ gia đình nô lệ,
Ốm o, một cô bé da đen,
Nuôi dưỡng bởi người mẹ độc thân
Mơ ước có ngày thành Tổng Thống
Lại được đứng tại đây lên tiếng
Đọc bài thơ để tặng cho Ngài.
Thật vậy, chuyện ấy vẫn xa vời,
Để đạt đến được nơi sáng lạn,
Chốn nguyên sơ, nhưng mà thưa bạn,
Chúng ta không hướng đến kết liên
Một tập hợp tuyệt mỹ, vẹn toàn.
Chúng ta phấn đấu trên mục đích
Tạo dựng một đất nước cam kết
Phục vụ mọi sắc tộc, mầu da,
Mọi tính cách, hoàn cảnh, gần, xa,
Mọi nền văn hoá và tình huống.
Chúng ta cùng đưa tầm mắt hướng,
Không về cái khoảng trống nhỏ nhoi
Giữa chúng ta, mà về tận nơi
Trước mặt ta, xa vời, hứa hẹn.
Tình trạng chia rẽ, ta ngăn chặn.
Sự khác biệt, ta quẳng sang bên.
Tương lai, hàng đầu, ta đặt lên,
Ta buông võ khí, dang tay rộng
Đón chào từ mọi nơi, bè bạn.
(Những tị hiềm, oán hận, bỏ đi,
Giữ tình người, thù ghét ích chi?)
Chúng ta, với nhau, thôi làm hại,
Và cho nhau tình hoà đồng, thân ái.
Hãy để toàn thế giới nhận chân
Đây là sự thật. Dẫu đau buồn
Ta vẫn luôn vững tâm tiến tới.
Dẫu thương tổn, hy vọng vẫn đợi.
Vẫn cố gắng, mệt mỏi không màng.
Chúng ta sẽ luôn luôn kết đoàn
Sát vai nhau trên đường chiến thắng.
Không phải vì ta có thể tránh
Gặp thất bại trong những ngày mai,
Nhưng là vì kể từ hôm nay
Không còn ai châm ngòi chia rẽ.
Thánh Kinh nói mọi người đều sẽ
Ngồi an nhiên trên rễ cây sung
Hay cạnh dàn nho thật ung dung,
Và không phải bận lòng sợ hãi.
Nếu chúng ta sống thật, sống phải
Thì thắng lợi sẽ tới, không bằng
Gươm giáo, súng đạn mà sẽ bằng
Những cầu nối yêu thương tạo dựng
Từ tấm lòng bao dung, độ lượng.
Đó là những hứa hẹn vượt qua
Ngọn đồi cao trước mặt chúng ta,
Nếu mà chúng ta dám thực hiện.
Là công dân Mỹ, niềm hãnh diện
Chúng ta được thừa hưởng, vậy thì
Cùng vào quá khứ, chúng ta đi
Để sửa chữa những gì sai trái.
Ta đã thấy một bạo lực phá hoại
Đất nước này, không phải sẻ chia.
Bạo lực ấy muốn triệt tiêu đi
Nền dân chủ, kéo ghì nó lại.
Chiến dịch ấy đã sắp đạt tới
Mức thành công, nhưng bởi vì, tuy
Nền dân chủ chậm bước đôi khi,
Nhưng sẽ chẳng bao giờ thất bại.
Chân lý và niềm tin vững chãi
Chúng ta mang, hướng tới tương lai.
Lịch sử sẽ phán xét ta, bạn ơi.
Kỷ nguyên cứu chuộc rồi sẽ tới.
Chúng ta cảm nhận sự sợ hãi
Phải đối diện với lúc khởi đầu.
Chúng ta chưa sẵn sàng trước sau
Để thừa kế nỗi đau kinh hoảng.
Nhưng trong đó ta thấy sức mạnh
Giúp chúng ta tạo dựng một chương
Hoàn toàn mới, tiếng cười vui mừng,
Niềm hy vọng cho toàn tập thể.
Vì thế mà trước đây có lẽ
Ta tự hỏi “Ưu thế thượng phong
Những thảm họa ta thắng được không?”
Thì bây giờ xoay ngang câu hỏi:
“Thảm họa sao qua mặt ta nổi?”
Chúng ta lùi trở lại, sẽ không.
Mà cứ sẽ tiến thẳng một đường
Đến nơi mà tương lai chờ đón:
Một quốc gia bầm dập, nhưng vẫn
Nguyên vẹn; mạnh dạn mà hiền hoà;
Quyết liệt nhưng chói sáng tự do.
Chúng ta không bao giờ chuyển hướng
Hay để đe dọa làm gián đoạn
Cuộc hành trình; vì những chây lười,
Những bất động này trong tương lai
Sẽ trở thành gia tài hậu thế.
Sự sai lầm của chúng ta sẽ
Thành gánh nặng thế hệ mai sau.
Nhưng một điều chắc nịch như dao
Chém vào cột: Nếu ta kết hợp
Tình thương và sức mạnh thành một.
Sức mạnh, lẽ phải nhập chung nhau.
Chúng ta sẽ thay đổi đời sau,
Tình yêu tô đậm mầu di sản,
Trẻ con hưởng trọn quyền sinh sống.
Chúng ta sẽ chuyển cho tương lai
Một đất nước tốt đẹp ngày mai,
Mà tình trạng sẽ tươi sáng mãi
Hơn tình trạng ta vừa bỏ lại.
Từ lồng ngực tôi trổi mạnh lên
Từng hơi thở. Chúng ta sẽ cùng
Biến cái thế giới mang thương tích
Thành thế giới kỳ diệu đích thực.
Chúng ta sẽ cùng vút lên từ
Những ngọn đồi vàng ở phương Tây.
Từ vùng Đông Bắc đầy gió lộng
Nơi cha ông ta hoàn thành cách mạng.
Từ những thành phố cạnh bờ hồ
Miền Trung Tây. Ta sẽ vươn cao
Từ miền Nam nơi đầy nắng ấm.
Chúng ta sẽ cùng nhau tái dựng,
Cùng hoà giải, cố gắng phục hồi.
Và khắp mọi ngõ ngách, mọi nơi,
Mọi góc, trải dài trên đất nước,
Những người dân, tuy là khác biệt,
Sẽ cùng hiển hiện, đẹp như hoa
Dù đã bị vùi dập thời gian qua.
Khi ngày ấy tới, từ ngọn lửa
Ngay ở trung tâm, chúng ta sẽ
Cùng bước ra, sợ hãi không còn.
Những quả bóng của một bình minh
Ta sẽ cùng thả lên, rạng rỡ.
Bởi bầu trời luôn luôn sáng tỏ
Nếu chúng ta chịu khó ngó, tìm.
Nếu có đủ can đảm trong tim
Để thực hiện điều hằng mong muốn!
CHẨM TÁ NHÂN (phóng tác)
01/22/2021
*****
The Hill We Climb
by Amanda Gorman
When day comes, we ask ourselves, where can we find light in this never-ending shade?
The loss we carry. A sea we must wade.
We braved the belly of the beast.
We’ve learned that quiet isn’t always peace, and the norms and notions of what “just” is isn’t always justice.
And yet the dawn is ours before we knew it.
Somehow we do it.
Somehow we weathered and witnessed a nation that isn’t broken, but simply unfinished.
We, the successors of a country and a time where a skinny Black girl descended from slaves and raised by a single mother can dream of becoming president, only to find herself reciting for one.
And, yes, we are far from polished, far from pristine, but that doesn’t mean we are striving to form a union that is perfect.
We are striving to forge our union with purpose.
To compose a country committed to all cultures, colors, characters and conditions of man.
And so we lift our gaze, not to what stands between us, but what stands before us.
We close the divide because we know to put our future first, we must first put our differences aside.
We lay down our arms so we can reach out our arms to one another.
We seek harm to none and harmony for all.
Let the globe, if nothing else, say this is true.
That even as we grieved, we grew.
That even as we hurt, we hoped.
That even as we tired, we tried.
That we’ll forever be tied together, victorious.
Not because we will never again know defeat, but because we will never again sow division.
Scripture tells us to envision that everyone shall sit under their own vine and fig tree, and no one shall make them afraid.
If we’re to live up to our own time, then victory won’t lie in the blade, but in all the bridges we’ve made.
That is the promise to glade, the hill we climb, if only we dare.
It’s because being American is more than a pride we inherit.
It’s the past we step into and how we repair it.
We’ve seen a force that would shatter our nation, rather than share it.
Would destroy our country if it meant delaying democracy.
And this effort very nearly succeeded.
But while democracy can be periodically delayed, it can never be permanently defeated.
In this truth, in this faith we trust, for while we have our eyes on the future, history has its eyes on us.
This is the era of just redemption.
We feared at its inception.
We did not feel prepared to be the heirs of such a terrifying hour.
But within it we found the power to author a new chapter, to offer hope and laughter to ourselves.
So, while once we asked, how could we possibly prevail over catastrophe, now we assert, how could catastrophe possibly prevail over us?
We will not march back to what was, but move to what shall be: a country that is bruised but whole, benevolent but bold, fierce and free.
We will not be turned around or interrupted by intimidation because we know our inaction and inertia will be the inheritance of the next generation, become the future.
Our blunders become their burdens.
But one thing is certain.
If we merge mercy with might, and might with right, then love becomes our legacy and change our children’s birthright.
So let us leave behind a country better than the one we were left.
Every breath from my bronze-pounded chest, we will raise this wounded world into a wondrous one.
We will rise from the golden hills of the West.
We will rise from the windswept Northeast where our forefathers first realized revolution.
We will rise from the lake-rimmed cities of the Midwestern states.
We will rise from the sun-baked South.
We will rebuild, reconcile, and recover.
And every known nook of our nation and every corner called our country, our people diverse and beautiful, will emerge battered and beautiful.
When day comes, we step out of the shade of flame and unafraid.
The new dawn balloons as we free it.
For there is always light, if only we’re brave enough to see it.
If only we’re brave enough to be it.
Amanda Gorman
