Chu Mộng Long
“Nghề báo là nghề nguy hiểm” là câu nói lưu truyền trong làng báo.
Tôi nhớ không nhầm câu này do một quan chức nói ra để ngợi ca nhà báo, sau đó các nhà báo lấy đó làm niềm tự hào.
Trong đời có nhiều nghề nguy hiểm mà tính mạng như ngàn cân treo sợi tóc nhưng chẳng mấy ai nói đến. Như nghề đánh bắt xa bờ. Như nghề công an bắt cướp. Như nghề dọn rác… Trong khi nghề báo xưa nay thỉnh thoảng có vài thằng bị cách chức, vài thằng bị treo thẻ, vài thằng bị truy tố thì lại xuýt xoa. Mà xem ra, những thằng bị cách chức, bị treo thẻ, bị truy tố đa phần không phải vì dũng cảm nói lên sự thật mà vì nói sai sự thật và vì dính líu vào các vụ tham ô.
Đến mức như bà Lê Bình mang cục tiền đến Syria ăn hôi và trở về không bị mất một sợi lông cũng bị xem là nguy hiểm!
Truy ra câu “Nghề báo là nghề nguy hiểm” hình như là cho phóng viên nước ngoài. Chứ ở xứ ta, nói nguy hiểm thì chỉ đúng ở một nghĩa tiêu cực nhất. Đó là cái nghĩa mà ông Nguyễn Như Phong xác định nó như con chó săn, khi còn sung sức nó đi săn lùng mọi ngóc ngách gây nguy hiểm cho người khác, đến lúc hết khả năng đi săn nó lại bị chủ làm thịt.
Tôi phải xin lỗi các bạn nhà báo của tôi rằng, các bạn đã từng làm được việc tốt cho xã hội khi các bạn đã viết được những điều trung thực, vạch trần được những điều xấu xa tệ hại đang thống trị trong đời sống dân lành. Tôi luôn trận trọng những nhà báo như vậy. Nhưng những điều ấy thật ít oi so với những điều tệ hại mà xã hội đang cần nhà báo điều tra, lên tiếng: an ninh biển đảo, tham nhũng, môi trường, thực phẩm, giáo dục… Đa phần các bạn loắng quắng chạy theo quyền lực để ngợi ca, tâng hót và núp bóng an thân. Đa phần các bạn móc nối với các nhóm lợi ích thân hữu để quảng cáo, tranh chấp thị phần và đấu đá nhau, kể cả xuyên tạc, chụp mũ nhau. Đa phần các bạn moi móc, nhũng nhiễu các doanh nghiệp thế cô để kiếm ăn. Và đa phần các bạn chui vào váy đàn bà để soi xét những thứ mà các bạn cho là bẩn thỉu.
Nghề làm báo như vậy cũng thuộc nghề nguy hiểm, nhưng gây nguy hiểm cho xã hội chứ không phải nguy hiểm cho thân phận hèn kém của các bạn.
Bài này tôi dành cho cả hai, lề trái lẫn lề phải đấy! Bạn nào không thuộc loại trên thì khỏi cãi.
Mong một ngày kia các bạn không còn là “cái quái thai được tắm nước hoa” như K. Marx từng lên án!
