Cái giá chính trị của việc bảo vệ nghị trình đảng bằng mọi giá.
Từ khi lên giữ ghế Chủ tịch Hạ viện, Mike Johnson đã chọn một chiến lược rõ ràng: giảm ngày làm việc của Quốc hội, kiểm soát chặt chương trình nghị sự, và chặn mọi dự luật đi ngược nghị trình MAGA. Trên giấy tờ, đây là cách bảo vệ kỷ luật đảng. Nhưng trên thực tế, nó đang phản tác dụng và làm xói mòn uy tín của Đảng Cộng hòa.
Trước hết là vấn đề số ngày nghỉ và số ngày họp ít bất thường. Hạ viện dưới thời Johnson bị chỉ trích là một trong những Hạ viện “làm việc ít nhất” trong nhiều năm, ngay cả khi đất nước đối mặt với hàng loạt khủng hoảng: ngân sách, y tế, chiến tranh, di cư. Việc liên tục cho Quốc hội nghỉ, hoãn họp, hoặc rút ngắn lịch làm việc khiến cử tri có cảm giác Hạ viện không làm việc cho dân, mà làm việc cho đảng.
Thứ hai, sự bùng nổ của các discharge petition là dấu hiệu cảnh báo nghiêm trọng. Discharge petition chỉ xuất hiện khi lãnh đạo Hạ viện cố tình khóa các dự luật có đủ đa số. Việc các nghị sĩ Cộng hòa phải liên minh với Dân chủ để “phá khóa” – như trong vụ kéo dài trợ cấp ACA – cho thấy Johnson đã mất kiểm soát thực chất đối với đa số của chính mình. Khi công cụ hiếm hoi này được dùng thường xuyên hơn, đó là bằng chứng của khủng hoảng lãnh đạo, không phải chiến thắng chiến thuật.
Thứ ba, Johnson đang đánh đổi vai trò thể chế của Quốc hội để bảo vệ nghị trình đảng và tránh va chạm với Trump. Việc cố tình không đưa dự luật ra sàn – dù có đủ phiếu – biến Chủ tịch Hạ viện thành người gác cổng đảng phái, chứ không phải người điều hành cơ quan lập pháp. Điều này làm suy yếu nguyên tắc cốt lõi của Quốc hội: tranh luận công khai và bỏ phiếu.
Hậu quả đối với Đảng Cộng hòa là rất rõ ràng:
-
Mất hình ảnh đảng cầm quyền có năng lực: Cử tri trung dung nhìn thấy một Hạ viện tê liệt, né tránh trách nhiệm.
-
Gia tăng nổi loạn nội bộ: Các nghị sĩ ở địa hạt dao động buộc phải “phá rào” để tự cứu mình trước bầu cử 2026.
-
Trao lợi thế chính trị cho Dân chủ: Dân chủ có thể dễ dàng đóng khung GOP là đảng “chặn luật, không giải quyết vấn đề đời sống”.
Tóm lại, Mike Johnson đang giữ ghế Chủ tịch bằng cách khóa Quốc hội, nhưng cái giá phải trả là uy tín thể chế, kỷ luật nội bộ và triển vọng bầu cử của chính Đảng Cộng hòa. Trong chính trị Mỹ, khóa cửa Quốc hội không bao giờ là chiến lược bền vững — nó chỉ trì hoãn thất bại, không ngăn được nó.