VOA
Văn phòng của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hôm thứ Năm nói rằng lực lượng Israel sẽ ở lại vùng đệm của Syria giáp Cao nguyên Golan cho đến khi một lực lượng ở phía Syria có thể đảm bảo an ninh.
Quân đội Israel đã tiến từ phía Cao nguyên Golan của họ vào vùng đệm và sang phía Syria sau khi lực lượng nổi dậy lật đổ Tổng thống Syria Bashar al-Assad.
“Israel sẽ không cho phép các nhóm thánh chiến lấp đầy khoảng trống đó và đe dọa các cộng đồng Israel trên Cao nguyên Golan bằng các cuộc tấn công theo kiểu ngày 7/10”, văn phòng của ông Netanyahu tuyên bố.
Động thái của Israel đã bị Liên Hiệp Quốc chỉ trích là vi phạm hiệp ước năm 1974, trong đó xác định ranh giới phân chia lực lượng Israel và Syria với vùng đệm do LHQ giám sát ở giữa.
Pháp, Iran, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Ả Rập Xê Út cũng chỉ trích động thái của Israel. Hoa Kỳ nói điều quan trọng là việc triển khai chỉ mang tính tạm thời.
Chỉ huy chính của các chiến binh Syria đã lật đổ ông Assad hôm thứ Tư nói rằng bất kỳ ai tham gia vào việc tra tấn và giết hại những người mà ông Assad giam giữ trong thời kỳ cai trị độc đoán của ông ta sẽ bị truy bắt, và không có chuyện ân xá.
“Chúng tôi sẽ truy đuổi chúng ở Syria, và chúng tôi yêu cầu các nước giao nộp những kẻ đã chạy trốn này để chúng tôi có thể thực thi công lý”, ông Abu Mohammed al-Golani nói trong một tuyên bố được công bố trên kênh Telegram của Đài truyền hình nhà nước Syria.
Lời cam kết của Golani rằng sẽ trả thù những tên trung úy tra tấn và giết người của ông Assad được đưa ra khi thế giới đang theo dõi xem liệu những người cai trị mới của Syria có thể ổn định đất nước sau cuộc nội chiến kéo dài gần 14 năm theo đường lối giáo phái và sắc tộc đã khiến đất nước này rơi vào cảnh hỗn loạn hay không.
Mohammed al-Bashir, người được các chiến binh của ông Jolani đưa vào vị trí lãnh đạo một chính quyền lâm thời cho đến ngày 1/3, đã kêu gọi hàng triệu người tị nạn hãy trở về, tạo ra sự thống nhất và cung cấp các dịch vụ cơ bản. Nhưng việc tái thiết là một điều khó khăn với rất ít tiền trong tay.
“Trong kho bạc, chỉ có những đồng bảng Syria có giá trị rất nhỏ hoặc không đáng kể. Một đô la Mỹ có thể đổi được 35.000 đồng tiền xu của chúng tôi”, ông Bashir nói với tờ báo Ý Corriere della Sera.
“Chúng tôi không có ngoại tệ, và đối với các khoản vay và trái phiếu, chúng tôi vẫn đang thu thập dữ liệu. Vì vậy, đúng là chúng tôi đang rất tệ về mặt tài chính”, ông Bashir, người trước đây đã điều hành một chính quyền nhỏ do phiến quân kiểm soát ở một vùng phía tây bắc Syria, cho biết.
Nhưng ông Bashir nói liên minh do người Hồi giáo lãnh đạo đã lật đổ ông Assad sẽ đảm bảo quyền của tất cả các nhóm tôn giáo.
“Chính xác là vì chúng tôi là người Hồi giáo, chúng tôi sẽ đảm bảo quyền của tất cả mọi người và mọi giáo phái ở Syria”, ông Bashir nói.
Hơn 500.000 người đã thiệt mạng trong cuộc chiến, với hơn một nửa dân số buộc phải rời bỏ nhà cửa. Khoảng 6 triệu người Syria đã tìm nơi tị nạn ở nước ngoài.
Ông Bashir kêu gọi những người chạy trốn khỏi bạo lực hãy trở về. Trong cuộc phỏng vấn với Corriere della Sera, ông nói, “Syria hiện là một quốc gia tự do đã giành được niềm tự hào và phẩm giá của mình. Hãy quay trở lại”.
Các quan chức nước ngoài đang thận trọng tiếp xúc với những phiến quân, một phần thuộc Hayat Tahrir al-Sham, vốn là chi nhánh cũ của al-Qaeda, và vẫn bị Hoa Kỳ, Liên Hiệp Quốc, Liên minh châu Âu và các nước khác xác định là một tổ chức khủng bố.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken nói chính phủ mới phải “duy trì các cam kết rõ ràng về việc tôn trọng đầy đủ quyền của các nhóm thiểu số, tạo điều kiện thuận lợi cho việc cung cấp viện trợ nhân đạo cho tất cả những người đang cần, ngăn chặn việc Syria bị sử dụng làm căn cứ cho chủ nghĩa khủng bố hoặc gây ra mối đe dọa cho các nước láng giềng”.
Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres nói “Nhiệm vụ của chúng ta là phải làm mọi cách để hỗ trợ các nhà lãnh đạo Syria khác nhau nhằm đảm bảo rằng họ đoàn kết lại, họ có thể đảm bảo quá trình chuyển giao diễn ra suôn sẻ”.
Nhưng Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên Hiệp Quốc cho biết tình hình an ninh ở Syria vẫn còn bất ổn. Cơ quan này cho biết họ đã tìm thấy hơn 50 bãi mìn trong 10 ngày qua, điều này đang hạn chế việc di chuyển của dân thường và cản trở việc cung cấp hàng hóa và dịch vụ.
