Hai ông Nguyễn Thanh Vân và Văn Ngọc Hiếu đã lần lượt ra tù vào ngày 24 và 28/2/2020 sau 20 năm tù giam. Hai ông Vân và Hiếu đều thuộc tổ chức “Việt Nam Tự Do” của ông Nguyễn Hữu Chánh- một người Mỹ gốc Việt thành lập.
Đây là hai trong số 38 người bị bắt rải rác từ cuối năm 1999 đến năm 2001. Cả ba mươi tám người đều bị tòa án cộng sản đưa ra xét xử vào tháng 5/2001. Trước khi bị bắt, 35 trong số 38 người đều đang sinh sống tại Cam-pu-chia và Thái Lan. Họ bị cáo buộc các tội danh “khủng bố chống chính quyền nhân dân (chưa đạt)”, và “tuyên truyền chống nhà nước CHXHCN Việt Nam”. Người nhỏ tuổi nhất tên là Tý bị bắt khi mới 17 tuổi. Tý mồ côi, chỉ biết cha tên là Nhờ và mẹ tên là Hoa. Không rõ họ và tên đệm của cha mẹ nên Tý cũng chỉ có cái tên cộc lốc là TÝ thôi.. Tý bị kết án 02 năm tù giam với cái gọi là “tuyên truyền chống nhà nước CHXHCN Việt Nam” và 03 năm với cái gọi là tội “khủng bố (chưa thành)”. Tổng cộng là 05 tù giam nhưng không bị quản chế vì bị cáo không có nơi ở cố định, không cha không mẹ.
Án cao nhất cho các “bị cáo” với tội danh “Khủng bố (chưa đạt)” và “chống nhà nước” là 20 năm tù giam. Các ông Lê Kim Hùng, Hồ Long Đức, Nguyễn Thanh Vân, Văn Ngọc Hiếu là những người nhận bản án 20 năm tù giam chưa kể bị quản chế sau khi mãn hạn tù. Hai ông Lê Kim Hùng và Hồ Long Đức mới ra tù cuối năm 2019 và khoảng tháng 1/2020.
Không cần nói nhiều cũng hình dung được những gì mà hai ông Nguyễn Thanh Vân và Văn Ngọc Hiếu trải qua suốt 20 năm tù giam. Ngày 24/2, công an trại giam Xuân Lộc đưa ông Vân về An Giang, nơi con gái ông đang sinh sống. Cũng công an nhà tù này đưa ông Văn Ngọc Hiếu về Cần Thơ hôm 28/2 và tự thuê nhà trọ cho ông ở tạm trong một tháng với giá 600 ngàn đồng. Cần nói thêm lý do vì sao công an trại giam đưa ông về Cần Thơ mà không thuộc một nơi nào khác. Ông Văn Ngọc Hiếu vốn là trẻ mồ côi từng ở Cô nhi Viện. Trải qua nhiều biến cố, Cô nhi Viện nơi cưu mang cậu bé Hiếu ngày nào không còn nữa. Văn Ngọc Hiếu phiêu bạt nay đây mai đó rồi sang Thái Lan sinh sống. Rồi ông tham gia tổ chức Việt Nam Tự Do. Trong một lần nhận nhiệm vụ về nước rải truyền đơn thì bị bắt. Khi bị bắt, ông khai với công an điều tra rằng nguyên quán của ông ở Cần Thơ.
Kết thúc 20 năm bị giam cầm, ông Hiếu trở về với số tài sản là 170 ngàn đồng gọi là tiền chế độ lao tù dành cho người mãn án để đi tàu xe về quê. Tôi hỏi, “vậy anh lấy đâu ra 600 ngàn để trả tiền nhà trọ trong một tháng?”. Ông trả lời “Công an thuê và trả tiền trong một tháng cho anh”. Thôi thì cứ khen công an họ tốt bụng một lần đi. Không làm thế, chẳng lẽ họ vứt ông ra đường. Vả lại ông cũng bị mấy năm quản chế, biết được đường đi lối về của ông Hiếu để “quản lý”, càng tốt.
Đời người và đời tù của ba mươi tám con người này, nhất là của ông Văn Ngọc Hiếu, thật đáng để nhắc đến, để kể cho nhau nghe. Tôi vô cùng ấn tượng câu chuyện mà chồng tôi- anh Huỳnh Anh Tú kể về cuộc vượt ngục của ông Hiếu. Ông là người tù đầu tiên vượt ngục thành công, thoát khỏi trại tạm giam B34 -một nhà tù được canh giữ nghiêm ngặt vào tốp đầu hệ thống các nhà tù tại Việt Nam. Hai mươi tư giờ sau, ông bị bắt lại ngay tại cửa khẩu giáp biên giới với Cam-pu-chia tại Đồng Tháp.
Xin cảm ơn chị Châu, vợ của TNLT-Kỹ sư Nguyễn Ngọc Ánh và một cựu tù chính trị giấu tên đã giúp đỡ chúng tôi cách liên lạc với hai ông Vân và Hiếu. Hiện tại hai ông rất khó khăn, nhất là ông Văn Ngọc Hiếu nên trước mắt, tôi chỉ giúp hai ông vài đồng ít ỏi và mấy chục chiếc khẩu trang, lọ nước rửa tay mà phải vài ngày nữa mới đến nơi. Tôi chưa bao giờ xin xỏ ai điều gì, nhưng qua bài viết này, tôi rất mong các ông Lê Kim Hùng, Hồ Long Đức và nhất là hai ông Văn Ngọc Hiếu, Nguyễn Thanh Vân sẽ nhận được sự sẻ chia, giúp đỡ của quý vị, những người đọc được bài viết của này. Và cũng nhắn nhủ các anh công an rằng, họ đã chịu quá nhiều mất mát, khổ đau, đầy đọa rồi, đừng khủng bố, bách hại họ thêm nữa. Bách hại hàng ngàn người, trừ ra vài người cũng là tạo phước cho con cái. Tôi thật lòng khuyên, và cứ cho là xin đi, cũng được.
(Hình 1: Ông Nguyễn Thanh Vân
Hình 2: Ông Văn Ngọc Hiếu).
