Trong hai tuần liên tiếp, hai đảng Dân chủ và Cộng Hòa họp đại hội đề cử người làm ứng cử viên tổng thống Mỹ nhiệm kỳ 2021-25. Lần đầu tiên các “đại hội” diễn ra hoàn toàn trên mạng, đó là điều mới lạ, nổi bật năm nay. Ngoài ra, không có gì khiến thiên hạ phải ngạc nhiên, vì ai cũng biết trước các bài diễn văn trong hai đại hội sẽ nói những gì! Cũng vì thế nên tôi đã không theo dõi một đại hội nào cả (một phần còn vì các tiệm ăn, quán nước đều đóng cửa trong mùa Covid mà ở nhà tôi thì không có ti vi).
Dân Mỹ đã biết trước chủ trương của hai đảng khác nhau thế nào rồi, sau khi nghe hai bên tranh cãi suốt mấy năm qua. Cho nên không ai nghĩ những khẩu hiệu “hô lớn” trong các đại hội sẽ thay đổi ý người dân Mỹ trong lựa chọn bỏ phiếu cho ai. “Tiếng nói” lớn nhất, có ảnh hưởng nhất trên lá phiếu cử tri năm nay sẽ là những “con vi khuẩn” nhỏ xíu và hoàn toàn im lặng: Coronavirus! Có thể đoán rằng kết quả cuộc bầu cử năm 2020 này sẽ tùy thuộc thái độ của cử tri với loài Coronavirus, tên chính thức trên giấy khai sinh là SARS-CoV-2! Nếu mọi người nghĩ rằng Covid 19 là do tai trời ách nước, không cách nào tránh khỏi, thì họ không coi chính phủ đương cầm quyền chịu trách nhiệm. Nếu họ lại nghĩ rằng tất cả cơn bệnh dịch Covid 19 không có thật, chỉ được thổi phồng thôi, thì họ càng không quan tâm. Ngược lại, nếu nghĩ chính quyền đã thất bại không đối phó được bệnh dịch Covid, thì người ta sẽ trừng phạt.
Ông Donald Trump hay ông Joe Biden thắng trong cuộc bỏ phiếu đầu tháng 11 sắp tới, chuyện đó cũng không quan trọng bằng câu hỏi: Chúng ta sẽ phải sống với Coronavirus đến bao giờ? Đó là thắc mắc lớn nhất của mọi người, ở Mỹ cũng như khắp thế giới!
Tuần báo Economist mới tường thuật cuộc phỏng vấn ông Bill Gates hồi đầu tháng Tám. Có một tin đáng mừng: Ông Gates tiên đoán đến cuối năm nay thế giới sẽ qua khỏi cơn bệnh dịch Covid 19! Vì đến cuối năm nay chắc sẽ có thuốc chủng ngừa hữu hiệu và được sản xuất hàng loạt đủ dùng cho loài người. Người ta chích thuốc, sẽ tránh được căn bệnh này. Hiện 150 loại thuốc chủng (vaccine) đang được thí nghiệm, trong đó có sáu loại đang thử lần chót với rất nhiều người tham dự.
Ông Gates chắc biết nhiều hơn chúng ta về chuyện này, vì tổ chức Bill & Melinda Gates Foundation, trong nhiều năm qua, đã chuyên lo việc chủng ngừa cho trẻ em khắp thế giới tránh các bệnh tê liệt (polio) và bệnh sốt rét. Năm 2005 ông Gates đã nói trong chương trình TED một bài cảnh cáo chính quyền các nước phải lo phòng bệnh dịch. Tại sao các nước chi không biết bao nhiều tiền để phòng một cuộc chiến tranh nguyên tử, mà không lo ngăn ngừa một bệnh dịch toàn cầu sắp xẩy ra! Năm nay vợ chồng ông đã tặng $350 triệu đô la để giúp các nước nghèo đối phó với Covid 19.
Tuy lạc quan rằng cuối năm nay Covid 19 sẽ ngưng lại, nhưng ông Gates cũng sợ rằng sẽ có hàng triệu người chết vì Covid 19, phần lớn ở các nước nghèo. Trong đó chỉ 10% chết vì mắc bệnh, còn 90% là do hậu quả gián tiếp. Nhiều người chết do các bệnh như HIV hay bệnh sốt rét, họ không được chủng ngừa hoặc không được chữa trị đúng mức. Bởi vì các bệnh viện chật ních bệnh nhân Covid 19, được ưu tiên chữa trước. Bệnh dịch khiến kinh tế khắp nơi đi xuống, nhiều người có thể chết vì thiếu ăn.
Mỹ không phải một “nước nghèo” cho nên, cho đến khi có thuốc chủng ngừa, nếu ai chết thì phần lớn sẽ vì mắc bệnh. Tuy nhiên, dù có vaccine rồi, không phải ai cũng chịu chích ngừa. Một phần ba dân Mỹ không chấp nhận chích ngừa, bất cứ bệnh gì!
Một lý do khác, là chích ngừa rất tốn kém! Người ta đã phải chi nhiều tỉ mỹ kim để thử nghiệm và sáng chế trước khi sản xuất qui mô lớn. Khi đã có vaccine rồi, dân các nước giầu sẽ được hưởng trước, giản dị, chỉ vì thuốc rất đắt. Nhưng sau khi các công ty chế thuốc thu hồi lại phần lớn vốn bỏ ra, thuốc sẽ rẻ hơn. Ông Gates đề nghị các nước giầu hãy mua thuốc chủng tặng cho các nước nghèo. Đây không phải là một hành động từ thiện, mà còn vì chính mình. Không ai có thể ngủ yên, dù dư tiền nhiều của, nếu Coronavirus vẫn còn xâm lăng nhà hàng xóm, hoặc đang tung hoành ở các xứ nghèo trên thế giới!
Khi có vaccine rồi, có thể kiểm soát được không cho Coronavirus lan tràn, nhưng cũng còn tùy vaccine hiệu nghiệm như thế nào. Nếu người chủng ngừa được miễn nhiễm trong vòng một, hai năm, thì còn lâu mới phải đối phó với một Covid mới. Nếu chỉ trong vòng mấy tháng lại phải chích ngừa lần nữa vì hết miễn nhiễm, thì chúng ta sẽ còn duyên nợ với anh Coronavirus khá lâu, vài năm một cơn bệnh dịch khác lại có thể bùng ra.
Ngày Thứ Năm, 20 tháng Tám, Bác sĩ Robert Redfield, giám đốc CDC, Trung tâm Phòng Bệnh Dịch ở Mỹ, đã nói với Tạp chí JAMA (Journal of the American Medical Association) rằng ông hy vọng số người mới mắc bệnh ở Mỹ sẽ xuống dưới 10,000 mỗi ngày, và số người chết sẽ xuống dưới 250; khi mọi người theo đúng các lời hướng dẫn cho CDC, như đeo mạng che mũi, cách ly, rửa tay thường xuyên và tránh tụ tập trong nhà, đặc biệt trong quán rượu, là nơi người ta nói nhiều, nói lớn tiếng, dễ dàng phun virus vào mặt nhau!
Ông Redfield giải thích rằng loài virus mới năm nay khác hẳn những anh em họ hàng của nó từng gây bệnh cảm cúm. Người bị cúm thường truyền bệnh cho một, hai người ở gần. Còn anh bạn mới SARS-CoV-2 này thường lan truyền khi đông người tụ tập, nhất là ở trong nhà, không có gió.
Với tính chất đó, việc ngăn ngừa không cho SARS-CoV-2 lan tràn tương đối dễ, nếu mọi người làm đúng những điều CDC khuyên bảo. Nhưng điều này cũng gây ra một mối lo, là đến cuối mùa Thu, vào mùa Đông, người ta sẽ phải sống ở trong nhà nhiều hơn! Làm sao để tránh không gặp nhiều người lạ ở một chỗ kín gió? Các sân banh bầu dục và bóng chày có thể an toàn hơn các sân chơi bóng rổ, tiệm ăn, quán rượu và rạp chớp bóng!
Rất khó làm cho SARS-CoV-2 biến mất. Chúng ta chia sẻ thế giới này với hàng trăm triệu loài virus khác nhau, rất nhiều loài vẫn sinh sống trong các cầm thú, từ dơi, gà, đến chuột. Có dịp thuận tiện thì các thứ virus đó biến thái và nhẩy sang loài người.
Loài virus gây bệnh Ebola chết người cũng từng trú ngụ trong các loài dơi, trước khi có khả năng truyền từ người sang người. Trận dịch Ebola phát xuất từ miền Tây châu Phi đã được ngăn chặn năm 2016, mà nước Mỹ đóng một vai trò lãnh đạo trong chiến dịch này. Loài người chỉ có thể ngăn không cho Ebola lan tràn, bằng các phương pháp quen thuộc: cô lập hóa, theo dõi những người đã gần gũi người bệnh, và chủng ngừa. Nhưng không thể làm cho giống vi khuẩn đó không biến mất! Năm 2018, Ebola lại bột phát ở Cộng Hòa Congo.
Nếu có vaccine rồi, và lại tìm ra thuốc trị Covid 19 có hiệu quả, thì có thể loài SARS-CoV-2 này sẽ không còn tấn công loài người vũ bão như hiện nay. Chúng không biến mất thì sẽ gia nhập đại gia đình bốn thứ coronaviruses khác, cùng một họ, là 229E, OC43, NL63, và HKU1; những thứ virus gây nên các chứng cảm cúm mà mỗi năm đến mùa chúng ta vẫn bị nhiễm, nếu không chích ngừa. Có thể rằng các anh chị này xưa kia đã từng gây nên những trận dịch lớn mà người ta không biết nên chưa đặt tên! Sau khi tác hại nhân loại một vài trận lớn, các anh chị virus đó trở nên hiền lành, vì con người đã quen rồi, dần dần miễn nhiễm.
Covid 19 sẽ qua khỏi. Có thể đoán chắc như vậy. Chỉ có điều là không biết nó sẽ qua khỏi ngày nào, tháng nào. Cho nên, từ nay cho đến đầu tháng Mười Một, các ứng cử viên vẫn hồi hộp! Họ vẫn phải chi tiền vận động tranh cử, không phải chỉ để chinh phục thêm cử tri mới mà còn vì cần bảo vệ thành trì những người đã ủng hộ mình vững vàng, không để cho loài Coronavirus lay chuyển!
Nguồn : https://www.voatiengviet.com/a/dan-chu-cong-hoa-covid-bau-cu-my-chinh-tri/5555632.html
