Thanh Hà / RFI 22/06/2020 – 12:42
Hình ảnh những hàng ghế bị bỏ trống, Donald Trump không đủ sức thu hút 20.000 khán giả, số ghế tối đa trên sân vận động BOK Center tại Tulsa – bang Oklahoma, phải chăng là một bước ngoặt trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ 2020 ?
Sau hơn ba tháng bị gián đoạn vì dịch Covid-19, tổng thống Trump và ban vận động tranh cử của ông kỳ vọng nhiều vào chặng đầu tiên trong số 4 cuộc mít tinh sắp tới. Như một võ sĩ, Donald Trump đã lao vào đấu trường. Với ông,Tulsa hôm 20/06/2020 là cuộc hẹn quyết định để chứng minh sức thu hút của ông với cử tri gần 5 tháng trước ngày bầu cử. Đây sẽ là dịp để Donald Trump đảo ngược thế cờ vào lúc đối thủ của bên đảng Dân Chủ, Joe Biden đang dẫn đầu các cuộc thăm dò về ý định bỏ phiếu.
Đảng Cộng Hòa kỳ vọng ứng cử viên Donald Trump vẫn có sức lôi cuốn « cả triệu người » bất chấp những chỉ trích chính quyền kém cỏi đối phó với đại dịch, để virus corona tàn phá kinh tế của Hoa Kỳ, hàng triệu người mất việc và đã hơn 120.000 người thiệt mạng. Chính vì thế mà ban tổ chức đã cố tình chọn bang Oklahoma, thành trì của đảng Cộng Hòa và cầm chắc là dễ dàng thu hút đông đảo quần chúng đến cổ vũ.
Nhưng Tulsa là một thất vọng. Trước hết là với cử tri có ý định bỏ phiếu cho Donald Trump. Phát biểu trong 1 giờ 40 phút tổng thống Mỹ không hề để có một lời xoa dịu công luận vào lúc mà nước Mỹ đang bị tổn thương vì dịch bệnh, tương lai không rõ ràng vì thất nghiệp là điều không tránh khỏi. Tổng thống Trump không hề đả động đến cái chết của George Floyd đang làm dấy lên làn sóng chống bạo lực cảnh sát ở khắp nơi. Trên đài truyền hình Mỹ CNN, Anthony Scaramucci, người từng là nhân vật thân tín với tổng thống Hoa Kỳ phân tích: Trump « chỉ còn có một lá chiến thuật duy nhất để vận động, đó là khơi dậy những căng thẳng, khai thác công phẫn, chia rẽ xã hội » để hy vọng tái đắc cử.
Thất vọng thứ hai, được giới quan sát ghi nhận là khác với 2016 Donald Trump đã không đề xuất một chương trình vận động nào với cử tri mà ông đã chủ yếu tập trung « lên đạn, nhắm vào nhiều mục tiêu và đã bắn tứ tung » như một nhà bình luận trên báo Canada Le Devoir. Mục tiêu số 1 trong tầm ngắm của Donald Trump đương nhiên là Joe Biden, khi nguyên thủ Mỹ chụp mũ cho đối thủ là « con rối » trong tay Bắc Kinh, kế tới là các chính khách Mỹ bên đảng Dân Chủ, đặc biệt là những người Mỹ da màu. Không cần chứng cớ, ông vẫn tố cáo nữ dân biểu Mỹ, gốc Somalia, Ilhan Omar « đang có ý đồ biến nước Mỹ thành cái xứ Somalia của bà ta ».
Vẫn theo giới quan sát, hứa hẹn xây dựng một tương lai tươi sáng cho toàn dân nhờ kinh tế thịnh vượng, đồng thời khơi dậy căm phẫn trong công luận để kiếm phiếu là chiến thuật từng được ứng viên đảng Cộng Hòa khai thác cách nay đã 4 năm và chiến thuật đó đã cho phép ông chinh phục Nhà Trắng. Có điều hồi 2016 những lập luận này đã được thành phần bảo thủ và nhất là tầng lớp thợ thuyền Mỹ da trắng ủng hộ. Giờ đây chưa đầy 5 tháng trước ngày cử tri Mỹ được kêu gọi bầu lại tổng thống, virus corona khiến Donald Trump khó có thể « bổn cũ soạn lại »
Trong hàng ngũ của đảng Cộng Hòa ngày càng có nhiều tiếng nói cho rằng, chỉ có một phép lạ kinh tế, mới cho phép ông Trump tái đắc cử. Một thành viên trong đảng Cộng Hòa vốn không ưa gì ông Trump, Rick Tyler, đã thốt lên lên rằng, tai họa lần này là Donald Trump « không có gì để xây dựng cho nước Mỹ, cho dân Mỹ. Điều duy nhất ông ta có thể khai thác đó là hô thật to rằng Biden còn tệ hại hơn ông ta nhiều ».
Trước mắt, rõ ràng, tổng thống Mỹ đang phải đối mặt với nhiều thử thách. Ông rất tự hào về thành tích kinh tế trong bốn năm đầu ở Nhà Trắng, phép lạ kinh tế đó đang bị virus corona cuốn trôi. Tổng thống Trump luôn hô hào ông là người « trị » Tập Cận Bình giỏi nhất trong số tất cả các vị tổng thống Hoa Kỳ, thì lại bị cựu cố vấn an ninh quốc gia Bolton tố cáo là đã từng cầu viện Bắc Kinh giúp đỡ để tái đắc cử vào mùa thu năm nay. Cuộc đọ sức với Trung Quốc trên mặt trận từ thương mại đến công nghệ vẫn chưa tới hồi kết, mà xem chừng chính quyền Trump cũng đã nhiều lần đối ý về các biện pháp trừng phạt Trung Quốc. Một số nhà quan sát thậm chí còn không ngần ngại cho rằng, Donald Trump áp dụng đòn « thùng rỗng kêu to » trong cuộc đọ sức với Trung Quốc, mà chưa chắc đã có lợi cho người Mỹ, cho nước Mỹ.
Dù vậy cũng sẽ là một sai lầm to nếu vội vã kết luận rằng, Donald Trump đã gần như bị loại khỏi Nhà Trắng cho nhiệm kỳ bốn năm sắp tới, vì đang bị đối thủ bỏ xa đến từ 9 đến 13 điểm trong các cuộc thăm dò.
20 tuần lễ trước bầu cử tổng thống Hoa Kỳ là một thời gian đủ dài để ông và nhóm cố vấn vận động tranh cử đảo ngược thế cờ. Đó là chưa kể bài học 2016 cho thấy các viện thăm dò Mỹ cũng có thể nhầm lẫn. Sau cùng điều mà truyền thông ít nhắc tới là thành phần cử tri trung thành với nhà tỷ phú này tới nay vẫn tin rằng, Donald Trump là « lá bài tốt nhất » để đem lại niềm tự hào cho nước Mỹ. Tất cả những tai tiếng chung quanh chủ nhân Nhà Trắng chỉ là những đòn để « chống phá » ông.
