Trong bối cảnh chính quyền Trump áp đặt hàng loạt thuế quan mới trị giá 13 tỷ USD, Amazon – tập đoàn thương mại điện tử lớn nhất thế giới – đã bắt đầu rút chuỗi cung ứng khỏi Mỹ. Đây không chỉ là một động thái kinh doanh, mà là chỉ dấu cho một sự dịch chuyển mang tính địa chính trị, có nguy cơ làm thay đổi vị thế thương mại của Mỹ trong trật tự toàn cầu.
Cơn địa chấn từ một quyết định
Thuế quan cao đánh thẳng vào hàng hóa nhập khẩu khiến Amazon đối mặt với chi phí tăng vọt. Thay vì “cắn răng” chịu đựng, tập đoàn đã lựa chọn chiến lược khác: dịch chuyển chuỗi cung ứng sang Mexico, Việt Nam và Ấn Độ.
-
Các cảng của Mỹ – vốn từng nhộn nhịp hàng triệu container – nay chứng kiến sự sụt giảm đáng kể.
-
Trong khi đó, cảng biển ở Mexico và Việt Nam ghi nhận khối lượng hàng tăng mạnh, trở thành hub mới trong mạng lưới vận chuyển toàn cầu.
Tác động trong lòng nước Mỹ
Động thái của Amazon phơi bày những lỗ hổng ngày càng lớn của chính sách thuế quan:
-
Người lao động
Các công việc liên quan đến logistics, vận tải, kho bãi tại Mỹ đang bị đe dọa. Khi Amazon chuyển đơn hàng ra khỏi Mỹ, hàng chục nghìn việc làm mất đi. -
Doanh nghiệp Mỹ
Các công ty vừa và nhỏ phụ thuộc vào Amazon để phân phối sản phẩm giờ phải gánh chi phí nhập khẩu cao hơn, trong khi cạnh tranh gay gắt từ các nhà cung ứng tại châu Á và Mỹ Latin. -
Người tiêu dùng Mỹ
Giá hàng hóa – từ đồ gia dụng, đồ điện tử, may mặc – đồng loạt tăng. Điều này xảy ra trong bối cảnh lạm phát vẫn ở mức cao, tạo thêm áp lực cho hộ gia đình vốn đang chật vật.
Ai được lợi?
Amazon không “rời bỏ thế giới” mà chỉ rời bỏ Mỹ trong khâu chuỗi cung ứng. Những quốc gia mới nổi đang trở thành điểm đến lý tưởng:
BOX SỐ LIỆU: Chuỗi cung ứng dịch chuyển (2025)
| Quốc gia | Tăng trưởng dòng đầu tư từ Amazon | Lợi thế nổi bật |
|---|---|---|
| Mexico | +18% so với 2024 | Gần thị trường Mỹ, chi phí lao động thấp, tận dụng USMCA |
| Việt Nam | +22% | Hạ tầng cảng biển mở rộng, vị trí chiến lược châu Á, lao động dồi dào |
| Ấn Độ | +15% | Thị trường nội địa lớn, chính phủ ưu đãi mạnh cho logistics và sản xuất |
| Mỹ | -12% | Thuế quan cao, chi phí lao động đắt đỏ, môi trường chính sách bất ổn |
Ý nghĩa toàn cầu
Sự rút lui của Amazon là tín hiệu cho các tập đoàn đa quốc gia khác. Nếu chi phí và rủi ro tại Mỹ tiếp tục tăng, họ sẽ tìm đến các điểm đến ổn định và rẻ hơn. Điều này không chỉ làm Mỹ mất việc làm, mà còn khiến vị thế trung tâm thương mại toàn cầu bị lung lay.
Trong dài hạn, điều này có thể mở đường cho một trật tự thương mại mới:
-
Các trung tâm logistics chuyển dần về châu Á – Mỹ Latin.
-
Ảnh hưởng của Mỹ trong việc định hình luật chơi toàn cầu suy yếu.
-
Niềm tin của doanh nghiệp quốc tế đối với Mỹ giảm sút.
Kết luận: Tự bắn vào chân
Trump từng hứa rằng thuế quan sẽ “bảo vệ việc làm Mỹ”. Nhưng thực tế, chúng đang đẩy những công việc đó ra nước ngoài. Amazon chỉ là ví dụ đầu tiên trong một làn sóng có thể lan rộng.
Nếu không điều chỉnh, Mỹ có thể đánh mất không chỉ hàng triệu việc làm, mà cả quyền lực mềm trong thương mại quốc tế – thứ đã được xây dựng trong suốt 80 năm qua.
Amazon rời Mỹ không chỉ là chuyện logistics. Nó là lời cảnh báo rằng khi một siêu cường dựng lên rào cản, thế giới sẽ đi tìm lối khác – và Mỹ sẽ bị bỏ lại phía sau.