Nguyễn Thị Bích Hậu
Tại Mỹ, theo Hiến pháp, mỗi Tổng thống chỉ được làm việc tối đa là 2 nhiệm kỳ. Không ai có thể thay đổi điều này. Vì thay một điều trong Hiến pháp cực kỳ khó phải thông qua Quốc hội và trưng cầu dân ý nếu cần. Một người kể cả quyền lực như ông Tổng thống cũng không thay được. Mặc dù nếu cho phép có thể nhiều ông Tổng thống Mỹ có thể kéo dài thành vài nhiệm kỳ và có khi biến thành độc tài theo ý cá nhân ổng hỏng chừng. Ông nào cũng là con người có thể tham chứ. Nhưng vì Hiến pháp quy định vậy nên họ dập được các ý đồ cá nhân lạm quyền có thể gây tổn hại cho nước Mỹ.
Nhưng vì sao họ làm được điều này, là do bắt đầu từ người cha lập quốc G Washington. Ông là Tổng thống đầu tiên của Mỹ, nhưng ông được dân Mỹ và nhân loại vô cùng yêu mến, vì là một thiên tài dám tự hạn chế mình.
Về tài ba và đóng góp cho Mỹ thì công của Washington cực kỳ lớn lao:
1/G Washington đã lãnh đạo người Mỹ chiến thắng Vương quốc Anh trong cuộc Chiến tranh Cách mạng Mỹ với tư cách là Tổng tư lệnh Lục quân Lục địa năm 1775–1783, và sau này giám sát quá trình thảo Hiến pháp Mỹ năm 1787. Mà hồi đó nhiều khi ông dùng tài sản gia đình nuôi quân đội để đánh quân Anh khi nước Mỹ ban đầu còn rất thiếu thốn nguồn lực.
2/ Năm 1789, George Washington chính thức được bầu làm Tổng thống đầu tiên của Mỹ. Hết nhiệm kỳ này là ông rút về vườn. Nhưng dân Mỹ quyết bầu ông nên ông đành làm thêm nhiệm kỳ thứ 2 vào năm 1792.
Ông là Tổng thống duy nhất cho đến lúc này giành được sự ủng hộ của 100% cử tri ở cả hai nhiệm kỳ Tổng thống (từ năm 1789 đến năm 1797), với những đóng góp rất lớn vào quá trình xây dựng nền móng phồn thịnh cho nước Mỹ như ngày nay.
3/ Về ngoại giao, Tổng thống George Washington luôn chọn giữ chính sách trung lập trong chiến tranh, phát triển dân chủ và thảo ra hiệp định Jay với mục đích bình thường hóa quan hệ ngoại giao với nước Anh.
4/ Cách xử lý công việc chính phủ của Tổng thống Washington được đánh giá là rất có hệ thống, trật tự và nhiệt tâm. Ông luôn tham khảo ý kiến của mọi người nhưng cũng rất quả quyết.
5/ Ông đã xây dựng một chính phủ quốc gia mạnh mẽ và vững vàng về tài chính, tránh được chiến tranh, dập tắt được nổi loạn và nhận được sự đồng thuận của tất cả người Mỹ.
Một người tài ba như vậy, công lớn như vậy, nhưng không tự biến mình thành độc tài ( nhiều người cùng thời với ông trong lịch sử đã làm vậy, ví dụ Napoleon). Mà ông tự hạn chế mình từ các quy định của Hiến pháp do ông giám sát. Và luôn làm gương cho toàn dân bằng việc từ bỏ danh vọng, không tham quyền cố vị. Hết 2 nhiệm kỳ TT, tháng 3/1797, George Washington “nghỉ hưu” và trở về nhà tại Mount Vernon sinh sống, làm những công việc bình thường ở xưởng nấu rượu và nông trại.
Ngày 14/12/1799, ông qua đời tại nhà riêng trong niềm tiếc thương của toàn thể người dân. Mộ của ông cũng không biến thành lăng tẩm nguy nga, mà đặt nằm bình dị trong một khu đất nhỏ trong vườn nhà của ông mà thôi.
Ông chính là đại phúc của nước Mỹ. Khi nước này có một người cha lập quốc có tài thao lược và kinh nghiệm chiến đấu, nhân cách hoàn hảo, có thể thống nhất được lòng dân Mỹ cũng như tập hợp sức lực của toàn thể các thuộc địa sau này sáp nhập thành nước Mỹ mà lại kiên quyết tự hạn chế quyền lực của mình.
Chỉ khi nào một người tột bực quyền lực dám tự hạn chế mình, thì mới mở đường cho dân xứ họ có đời sống của dân chủ, văn minh và thịnh vượng.
Nguồn: Nguyễn Thị Bích Hậu
Ps/ Hình nhà riêng của ông bà G Washington và khu mộ khiêm nhường của ông bà trong vườn nhà tại tiểu bang Virginia